පෙම් හුටපටයක්, මාලිගා කුමන්ත්‍රණයක්, අඩ සහස්වසකට පසු තවම ලිහාගන්න බැරි ගැටයක්

මේක නියම "මාලිගා කුමන්ත්‍රණ" කතාවක්.

එකමත් එක රජෙකුට කසාද දෙකකින් ළමයි කීපයක් ඉන්නවා. ඉන් සමහරෙක් කුඩා වියේදී මියයන අතර අපේ කතාවට වැදගත් වන්නේ පළමු කසාදයේ පුත් කුමරුවෙකු සහ ඔහුට බෙහෙවින් ලාබාල දෙවැනි කසාදෙ කුමාරිකාවක්. මේ කුමාරි උපන්න ගමන් පිය රජු මැරෙනවා. තරුණ වයසේ උන්නු අනිත් කසාදෙ පුත් කුමරා බලය ගන්නවා.

ඊට පස්සේ ඔහු කුමාරිකාව සහ ඇගේ පවුලේ භාරකාරත්වය අරගෙන ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් සීමා කර තරමක නිවාස අඩස්සියක සීමිත ජීවිතෙක ඔවුන් පවත්වා ගන්නවා මීට හේතුව වනුයේ තමන්ගේ දුවට ඔටුන්න පවරා දෙන්න.

සැලසුම හරියට කරන්න ඇති ප්‍රධාන බාධාව වෙන්නේ පෙර කී කුමාරිය. ඒ නිසාම එයාව බොහෝ දෙනෙකුට බන්දලා දෙන්න ඇගේ ටීනේජස් වල සිටම උත්සහ කරනවා.

මේ කුමාරිකාව දැඩි මතයක ඉන්න ශක්තිමත් චරිතයක්. ඇය දිගටම සිය වැඩිමහල් අර්ධ සහෝදරයා කරන සැලසුම් ව්‍යර්ථ කර ගන්නවා. ඇය බලෙන් බන්දලා දෙන්න හදන සැලසුම් කීපයක් වාසනාවට මිස් වෙනවා. මේ අතරේ කුමාරි සමත් වෙනවා කුඩා කාලෙම ඇය බන්දලා දෙන්න කියල වැඩිහිටියන් හිතා උන්නු කුඩා වියේ සිට එකට හැදුනු කුමාරයෙකු සමග රහසිගතව ප්‍රේමයක් පටන් ගන්න,

රටේ කැරලි ඇතිවෙනවා. මිනිස්සු කුමාරිය එහි නායකත්වයට ගන්න හැදුවම ඇය ඒ අවස්තාව ගෙන යුද්ධය නවතා සහෝදරයා සමග එකඟතාවයකට එනවා ඇය ගේ කැමැත්තට පිටින් ඇය බන්දා දෙන්න හෝ රජුගේ දුවට රජය පවරා දෙන්න බෑ තමා ඔටුන්න හිමි කෙනා ලෙස නම්කරන ලෙස. තාම කුමාරිට 17 යි.

රජා ආයිත් කපටි සැලසුම් ගහනවා මේ කරදරකාර සහෝදරිය බන්දා දෙන්න. ඒ වෙලාවේ කුමාරිය මාලිගාවෙන් පලා යනවා. ඇගේ පෙම්වතා සේවකයෙක් ලෙස වෙස්වලාගෙන ඔහුගේ රටින් එනවා. මේ දෙන්න බඳිනවා.

ටික කලකින් සහෝදර රජු මළාම ඇය රජවෙනවා. ඇය කසාද බඳින්නේ අසල රටක ඔටුන්න හිමි කුමරෙක්. ඒ අනුව ඒ දෙන්නට හිමි රටවල් දෙක එකතුවෙලා ලොකු රටක් හැදෙනවා. එය පාලනය කරන්නේ කුමාරි රැජින ලෙස. මේ රැජින ඒ රටේ ඉතිහාසයේ ගත්තු ප්‍රබලම තීන්දුවක් ගන්නවා, ඒ රට ලෝකයේ ප්‍රබලම රටක් බවට පත්කරන්න හේතු වෙච්ච.

දැන් මේ 2017 දී මේ අමාරුවෙන් කසාද බැන්ද ප්‍රේමවන්තයින් දෙදෙනා ගැට ගහපු එක ගනුදෙනුවක් ලිහාගන්න සිද්ද වෙලා තියෙනවා.

-----------
ඔබ මෙය මේ දක්වා ගෙස් කර සිටියා නම්, මේ ඉසබෙලා සහ ෆර්ඩිනන්ඩ් ගේ පැවැත්ම උදෙසා බැඳී ප්‍රේමයේ කතාවයි. කැටලෝනියා දේශයේ කතාවයි.

කැටලෝනියා කියන්නේ වසර පන්සීයකට වඩා කාලයක් නිදහස් ව පැවති රටක්. එය පිහිටුවන්නේ මොරොක්කෝව දිහාවෙන් එන මුස්ලිම් ආක්‍රමණ නවතන අදහසින්. පසුව අසල්වැසි ඇරගන් දේශය සමග එකතුවෙලා ඔවුන් ඇරගන් රාජධානිය හදනවා. ක්‍රමයෙන් මධ්‍යධරණී දූපත් ආඳා ගන්න මේ රාජ්‍යය ප්‍රබල රාජ්‍යක්. වෙනත් බොහෝ යුරෝපිය ජාතික රාජ්‍ය තරම් ම දීර්ඝ ඉතිහාසයක් සහ අනන්‍යතාවයක් සහිතයි. මේ වෙද්දී ඉතිරි ස්පාඤ්ඤ කොටස හඳුන්වන්නේ කැස්ටීලය කියල.

1451 දී කැස්ටීලයේ ඉසබෙලා කුමරිය ඉපදිලා වසරකින් විතර තාත්ත මිය ගිහින් අර්ධ සහෝදර හෙන්රි යටතේ "නගර අඩස්සියේ" තමා හැදෙන්නේ. හෙන්රි බලන්නේ ඉසබෙලා බන්දලා දීල ලයින් එකෙන් ඉවත් කරලා තම දුවට ඔටුන්න පවරන්න. ඉසබෙලා විවාහ යෝජනා ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ඉන්න බලනවා. හෙන්රි ඇය "විකුණා දමන්න " හෙවත් භාණ්ඩාගාරයට සල්ලි දෙන්න කැමති කෙනෙකුට බන්දලා දෙන්න හැදුවත් ඒ ගමනේදී මනාලයා මියයන නිසා ඇය බේරෙනවා. මේ කාලේ ඉසබෙලා දැරියක්.

ඉසබෙලාට 17 වෙද්දී ඇතිවෙන කැරැල්ල තුලින් ඇය සහෝදරයාගේ බලය පාලනය කරගන්නවා. ඉසබෙලා මේ අතර ප්‍රේම සම්බන්ධයක් පටන් ගන්නේ අසල්වැසි ඇරගන් රාජ්‍යයේ ෆර්ඩිනන්ඩ් කුමාරයා එක්ක. ප්‍රේම සම්බන්ධ කිව්වට මුලින්ම මේක යෝජනා කරන්නේ ඇය කුඩා කාලේ. පස්සේ වෙද්දී ඒ සම්බන්ධය හෙන්රි ට පාඩු නිසා ඔහු එයට එරෙහි වෙද්දියි ඉසබෙලා ප්‍රේම සම්බන්ධයකට හරවා ගන්නේ. ඒ සියල්ල පැවැත්ම වෙනුවෙන් කරන අරගලයක් වෙන්නත් පුළුවන්.

කොහොම හරි වයස 18 වෙද්දී සහෝදරයා විසින් බලෙන්ම බන්දා දෙන ඉඩකඩ නිසාත් ප්‍රේම සම්බන්ධයට ඔහු දක්වන විරෝධය නිසාත් ඉසබෙලා මාලිගාවෙන් පලා යනවා. ඇගේ පෙම්වතා කැස්ටීලය ට එන්නේ සේවකයෙක් ලෙස වෙස්වලාගෙන. මෙයාල අතර ඥාති සම්බන්ධ නිසා [යුරෝපේ රජ පවුල් ඔක්කොම නෑදෑයෝ] මෙයාලගේ විවාහය නීතිගත කරගන්න පාප් තුමාගේ විශේෂ අවසරයක් පවා ගන්න වෙනවා. මේවා සඳහා විවිධ පාර්ශ්ව මැදිහත් වෙනවා. ඒ අනුව මේ ප්‍රේමවන්තයින්ගේ සම්බන්ධය වගේම විවාහයත් විශාල දේශපාලන සිද්ධි වලින් මෙහෙයවෙන බොහෝ දෙනා යටින් සපෝට් කරන මාලිගා කුමන්ත්‍රණ ම තමා.

කෙටි කලකින්හෙන්රි මැරෙනවා. කැරැල්ල වෙලාවේ පොරොන්දු ප්‍රකාරව 22 හැවිරිදි ඉසබෙලා කැස්ටීලයේ රැජින වෙනවා. ෆර්ඩිනන්ඩ් මේ අතර ඇරගන් දේශයේ රජු වෙනවා. දෙන්න විවාහ වෙලා හවුල් රජුන් ලෙස දෙරට පාලනය කරන්නේ. මේ දෙන්න මෙහෙම එකතු කරන රට තමා ස්පාඤ්ඤය වන්නේ. ඒ සමග වසර දාහකට ආසන්න ඇරගන් හෙවත් කැටලෝනියා ස්වාධිපත්‍යය වඩාත් විශාල කැස්ටීල් දේශයේ දියවෙලා යනවා.

නව රජ යුවලට සැහෙන ගැටළු එනවා,. හෙන්රිගේ බිරියගේ පැත්තේ අය පෘතුගීසි. ඒ නිසා හෙන්රිගේ දුවට රාජ්‍යය දෙන්න ඔවුන් යුද ප්‍රකාශ කරනවා. රට වැසියා කැරලි ගහනවා. ෆර්ඩිනන්ඩ් ඉසබෙලා යුවල මේවා එක්ක සටන් කරලා විවිධ උපක්‍රම වලින් කෙසේ හෝ දිනනවා. එපමණක් නොවේ කැටලෝනියා දේශය බිහි කරන්න පාදක වෙච්ච මුස්ලිම් ආක්‍රමණය දකුණු ස්පාඤ්ඤ පෙදෙස් වලින් එළවා, ඒ පෙදෙස් වල මුස්ලිමුන් පිටුවහල් කිරීමෙන් හෝ බලෙන් ක්‍රිස්තියානි කරවීමෙන් සහ කැරලි මර්දනය කිරීමෙන් ක්‍රිස්තියානි යුරෝපය මුස්ලිමුන්ගෙන් සුද්ද කිරීමේ පල්ලියේ කොන්තරාත් එකත් ඉවර කරන්නේ මේ ජෝඩුව. මේ දෙන්නම යුදයේ සහ නෙගොශියේෂන් වල සමතුන් ලෙස සැලකෙන්නේ. පස්සේ මෙයාලගේ මුනුපුරෙක් ශුද්ධ වූ රෝමයේ මහාධිරාජ තනතුර [මේක දෙන්නේ එහි අසොසියෙට් රටවල කෙනෙකුට] දක්වා යනවා. ඒ වගේම හබ්ස්බර්ග් නම් මධ්‍යම යුරෝපිය රජ වංශය ස්පාග්න්ග්නයට ගෙන්වන්නේ මෙයාලගේ මානසික අර්බුදයක් සහිත දියණිය ඒ වංශයේ කුමාරයෙකුට සරණ දීමෙන්. ඇයට පාලනය් කල නොහැකි නිසා සැමියා රජ වීමෙන් ස්පාඤ්ඤ හබ්ස්බර්ග් පරපුර පටන් ගන්නවා. මෙය සියවස්  ගානක්  දිගට  ඇදෙන යුරෝපා සහ කොලොනියල් රටවල්  අතර  එදිරිවාදිකම්  සහ   ගැටුම් වල මූලයක් වෙනවා.

කෙසේ වෙතත් ඉසබෙලා ගේ ස්පාඤ්ඤ දේශය පිළිගන්න හිලව්වට පෘතුගීසින් ඔවුන්ගේ අප්‍රිකානු කොලනි පවරා ගන්නවා [කැනරි දූපත් හැර]. යටත් විජිත වල සම්පත් නැවතීමෙන් ස්පාඤ්ඤය බංකොලොත් වෙද්දී, ලෝකය බෝලයක් කියල හිතු ටිකක් පිස්සු වගේ පොරක් ඇවිත් ඉසබෙලා කන්වින්ස් කරනවා බෝලේ වටෙන් ගිහින් ඉන්දියාවට යන්න සහ කුළුබඩු ගේන්න පුළුවන් කියල. ගැම්බල් එකක් වැනි මේ සැලසුමට ඇය සහය දෙනවා. රෙස්ට් වොස් හිස්ටරි. ස්පාඤ්ඤය ලෝකයේ ප්‍රබලම අධිරාජ්‍යයක් වෙන්න යන්නේ තව අවු පනහක් සීයක් වගේ.

ඔය හෙන්රිගෙන් බේරෙන්න බැඳුනු රහසිගත ප්‍රේමේ නිසා ජාතියක් භාෂාවක් සංස්කෘතියක් තිබ්බ කැටලන් වරුන්ට අහිමි වෙච්ච ස්වාධිපත්‍යය ආයේ හිමිවන්නේ නෑ. මෙතැනදී කියන්න ඕනේ ස්පාඤ්ඤ අධිරාජ්‍යයේ ස්වර්ණමය අවස්ථාවේ එහි ආර්ථික වාසි නිසා ඔවුන් දිගටම ඒක ඇතුලේ රැඳිලා ඉන්න බව. එහෙත් වරින් වර වෙන්වෙන්න ගන්න උත්සාහයන් බිඳ වැටෙනවා. 1900 ගණන් වෙද්දී කැටලන් වාමාංශිකයන් බිහිකරන වාමවාදී කෙටිකාලින සමූහාණ්ඩුව ස්පාඤ්ඤ ජාතිකවාදී මිලිටරි නායකයින් බිඳ දමලා [ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්ධය] ඔවුන් යටපත් කලත්, පස්සේ ටික ටික ඔවුන්ට ඔටෝනොමස් බලයක් දෙන්න සිද්ධ වෙනවා. කටලෝනියාව සෙසු ස්පාඤ්ඤය ට වඩා ආර්ථික අතින් දියුණු පෙදෙසක්

මේ මොහොතේ කැටලන් වරුන් නිදහස් වෙන්න ජනමතවිචාරණයක් තියනවා. කැටලන් ප්‍රාන්ත ආණ්ඩුව ඒක දින්නොත් නිදහස ප්‍රකාශ කරන්න ඉන්නේ. එහෙත් මේ වෙන්වීම ස්පාඤ්ඤ ව්‍යවස්ථාවට පටහැනියි. චන්දය නීතිවිරෝධී ලෙස නම් කරලා ප්‍රාන්ත ආණ්ඩුව සතු බලය මධ්‍යම ආණ්ඩුවට අරගෙන ස්පාඤ්ඤ පොලිසිය කටලෝනියාවේ චන්ද මධ්‍යස්ථාන රේඩ් කරලා තියෙන්නේ. කැටලන් පොලිසිය කොයි පැත්ත ගන්නවද කියන එක මත සියල්ල රැඳිලා තියෙන්නේ. සමහර විට වයලන්ට් අවසානයක් වෙන්න පුළුවන්.

අද පුවත් වල කියනවා සිය ගානකට තුවාල කරගෙන ස්පාඤ්ඤ පොලිසිය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස මර්දනය කළත් කැටලන් වරුන් නිදහසට අවශ්‍ය චන්දය දිනලා කියල. ඒ අතරම ස්පාඤ්ඤය ඒ ප්‍රතිපලය ප්‍රතික්ෂේප කරනවා නීති විරෝධී කියල. ස්පාඤ්ඤ ව්‍යවස්ථාව අනුව එය නීති විරෝධියි. එහෙත් කැටලන් වරුන් මේ තත්වය වෙනස් කර ගනියි කියා මට වැටහෙන්නේ. සමහර අවස්ථා වල ව්‍යවස්ථා වල කියන කාරණා තව දුරටත් වැලිඩ් නොවෙන්න පුළුවන්. ඒවා කොහෙවත් අර්ථ දක්වා නැහැ.

කැටලෝනියානු ප්‍රශ්නය සතුරුකම් කරන සහෝදරයෙකුට එරෙහිව තම පැවැත්ම උදෙසා  කුමාරියක් වෙනත් කුමාරයෙකු සමග සරණ යාමෙන් බිහිවූ එක්තරා ආකාරෙක විකෘතියක්. එහෙත් ඒ ප්‍රශ්නයේ ඉතිහාසය අමතක කලොත් මෙතන අපිට ගන්න දෙයක් තියෙනවා.

ඒ තමා ව්‍යවස්ථා වල මොන බහුබූත ලිව්වත් ඇතැම් මට්ටමකින් එහා දේශපාලන බල බෙදුමකින් පස්සේ රට එකට තියෙන එක at their mercy තත්වයක් කියල. මධ්‍යමය මොන බම්බුව කලත් ව්‍ය්වසතාවේ උසාවියේ මොන කෙහෙම්මලක් කිව්වත් එතනින් පස්සේ උන්ට ඕනෙනම් වෙන් වෙන්න පුළුවන්. වාර්ගික ලෙස බෙදා වාර්ගික ආතල් උත්කර්ෂ කරන තැනක නම් ඒ වාර්ගිකයන් ඉතාම ප්‍රාථමික හේතු මත වෙන්වෙන තැනට දක්කන්න පුළුවන්.

අපිට කැටලෝනියා ප්‍රශ්නය ලස්සන කේස් ස්ටඩි එකක්

ප. ලි. අන්තර්ජාලයේ  ලියවෙන  දේවල්  වල  වටිනාකම  නම්  අපිට  ඒවා නැවත  ලියන්න  හැකිවීම. ඔක්තෝබර් 1 පළමු  සටහන  ලිව්වට පස්සේ  කැටලෝනියානු  කතාන්දරයේ  ඉදිරි  විකාශයන්  වරින් වර  එකතු කරන්න  හිතුවා.

ඔක්තෝබර් 12:

කැටලෝනියාව ස්වාධීනත්වය ප්‍රකාශ කර ස්පාඤ්ඤය සමග කතාබස් කිරීමට එය අත් හිටුවා ඇත.

ස්පාඤ්ඤය කැටලෝනියානු පාලනය බලෙන් ඉවත් කර ප්‍රාන්තය මධ්‍යගත පාලනයට ගැනීම සඳහා නිදහස ප්‍රකාශ කළේදැයි ඔවුන්ගෙන් නිල වශයෙන් විමසා ඇත.

කැටලෝනියා පොලිසියේ ප්‍රධානියා ස්පාඤ්ඤ උසාවිය සමග එකඟ වන කැටලෝනියානු උසාවිය විසින් කැඳවා ඇති අතර ස්පාඤ්ඤය කැටලෝනියාවේ ස්පාඤ්ඤ පොලිස් සහ අතුරු හමුදා බලය වර්ධනය කර ඇත.

යුරෝපා සංගමය සහ ප්‍රංශය ස්පාඤ්ඤ අනුදැනුමකින් තොරව කැටලෝනියාවක් බිහිවීම ප්‍රතික්ෂේප කරති. බොහෝ ව්‍යාපාර ආයතන කැටලෝනියාව හැර යති.

ඔක්තෝබර් 13:

කැටලෝනියා කතාන්දරයේ ටයිම් ලයින් එක.

පොයු 500 ට පෙර: රෝමානු පාලනය. ස්පාඤ්ඤ ප්‍රදේශවලින් මුලින්ම රෝමානුකරණය වෙච්ච පලාතක්.

700 සියවස: අරාබි කාලිෆෙට් සහ ගොතික් ෆ්රෑන්ක් වරුන් අතර බලය හුවමාරු වීම

800-900: ෆ්‍රෑන්ක් වරුන් දකුණෙන් එන මුස්ලිමුන් නතර කරන්නට පිහිටුවන ෆ්රෑන්ක් රාජ්‍යයේ වෙසල් ස්ටේට් එක. පසුව කැටලෝනියා ලෙස නම් කෙරෙන්නේ මෙය

1100 සියවස: ෆ්‍රෑන්ක් වරුන්ගෙන් ස්වායත්ත වීම. රජුගේ විවාහයක් හරහා ඇරගන් රාජ්‍යය සමග එකතු වීම. ඇරගන් රාජධානියේ කැටලන් කියන්නේ ස්වාධීන හා සමාන ලෙස බලය හිමි පෙදෙසක්. රාජ්‍යය එකතු වුනාට පාලන දෙකක්.

1470 දශකය: ඇරගන් රජු ෆර්ඩිනන්ඩ් අසල්වැසි කැස්ටීලයේ ඉසබෙලා රැජින හා විවාහ වීම. දෙදෙනා සම-රජුන් ලෙස දෙරට වෙන වෙනම පාලනය් කරනවා.

1500 සියවස: පෙර කී යුවලගේ මුණුපුරා යටතේ එකම ස්පාඤ්ඤ දේශයක් ලෙස බාහිරයට පෙනී සිටිනවා. අභ්‍යන්තර පාලනයන් දෙකක්,

1640 දශකය: නිදහස් සටනක් තාවකාලික ස්වාධීන රාජ්‍යයක්. පසුව පරාජය වුනත් ස්පාඤ්ඤ දේශය තුල දිගටම ස්වාධීනව ඉන්න දෙනවා.

1700 ගණන් මුල: ස්පාඤ්ඤ කිරීටයේ අර්බුදයකදී පරාජිත් පිලට සහය දෙනවා 1714 බාසිලෝනා යුදමය අතින් පරාජය වෙනවා. ප්‍රතිවාදී රජු මෙතෙක් පැවති ස්වාධිපත්‍යය ඉවත් කර ස්පාඤ්ඤ දේශයේ ප්‍රාන්ත බවට පත් කරනවා

1900 ගණන් මුල: නිදහස් ව්‍යාපාර. විවිධ උත්සාහයන්. ඇතැම් විට තරමක බලතල ස්පාඤ්ඤ පාලනය ලබා දෙනවා

1930 දශකය: ස්වාධෙන ජනරජයක් ලෙසත් කැටලෝනියානු සමාජවාදී රාජ්‍යය ලෙසත් දෙවරක් ස්වාධීනත්වය ප්‍රකාශ කලත් ජෙනරල් ෆ්රන්කෝ යටතේ එන ස්පාඤ්ඤ ජාතිකවාදී හමුදා අතින් පරදිනවා [ස්පාඤ්ඤ සිවිල් යුද්දය]

1970 දක්වා: ෆ්රන්කෝ ඒකාධිපති යුගයේ සියලු පාලන අයිතීන් ඉවත් කෙරෙනවා

1978: ෆ්රන්කෝ ට පස්සේ නැවත බලය බෙදීම පටන් ගන්නවා,

2005: කැටලන් භාෂාවට මුල්තැන දෙන්න, ව්‍යපාර වලට අවැසි නිදහස වගේ විශාල මට්ටමේ නිදහසක් ලැබෙනවා.

2010: ඒ 2005 දුන්නු බොහෝ දේ නැවත පවර ගන්නවා.

2017: තවම  ලියවෙමින් ...

ඔක්තෝබර් 28:

දැන් ඔය කැටලෝනියා සිද්දිය ගැන කලක් ලියල මම එයාලව තනි කලේ නෑ ෆ්රෙන්ස්. අවදානමෙන් සොරි අවදානයෙන් උන්නේ. හැබැයි මෙතෙක් ඉග්නෝ කලේ එයාලත් සිරිසේන රනිල් යුවල වගේ තවුසන් ඉන්කම්ප්ලීට් ටෝක්ස් වීම නිසා.

පහුගිය සති කීපය කිව්වොත් කැටලන් කට්ටිය චන්දෙ තියල දිනන්නේ. නිදහස් ප්‍රකාශනයට අත්සනකුත් දැම්ම. හැබැයි ඊට පස්සේ එක සස්පෙන්ඩ් කළා. ස්පාඤ්ඤය එක්ක සාකච්චා කරන්න ඕනේ කිව්ව. දැන් එහෙම කිව්වම හිතෙයි තාම යන්න අදහසක් නෑ කියල. මොන? යන හැටි ගැන ඒ කිව්වේ ඉස්සරා දොරෙන් ද පස්ස දොරෙන් ද වගේ එව්වාලු කතා කරන්නේ. නෝ නෙගොශියේෂන් අබවුට් වට් ටු නෙගොශියෙට්

ස්පාඤ්ඤ කාරයත් එහෙමම වැඩක් කළා. ඉස්සරින්ම කිව්ව නිදහස ප්‍රකාශ කලාද කියා කියන්න කියල. කැටලන් එකා මීක් නොකියා ඔය සමහරු ලොරි ටෝක් දීල උත්තර දුන්නම ෆේස්බුක් ආවේ නෑ වගේ ඉන්නේ එහෙම හිටියා. ඒ පාර ස්පාඤ්ඤ ලොක්ක තරවටු කළා ආටිකල් 155 දානවා කියල.

ආටිකල් 155 කියන්නෙත් මුන්ටම හරියන එකක්. ඕකේ තියෙන්නේ මෙච්චරයි. කවුරු හෝ ප්‍රාන්තයක් රටේ නීති කඩයි නම් ස්පාඤ්ඤ පොදු අවශ්‍යතා වලට එරෙහිව ක්‍රියා කරයිනම් ඒ පොදු අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් ඒ නීති කැඩීම නවතන්න කළහැකි ඕනෙම එකක් කරන්න මධ්‍යම රජයට බලය ලැබේ කියල. ෆයර් වර්ක්ස් බලා උන්නනම් මේකේ ඇතුලේ මොකුත් නෑ. ඒවුනාට ඒක අත්සන් දැමු හිස් කොලයක් නිසා ස්පාඤ්ඤ රජයට තියෙන නියුක්ලියර් ඔප්ෂන් එක කියලයි කියන්නේ

[ඔප්ෂන් එක නියුක් වෙන්නනම් දරන්නා ස්පාඤ්ඤය වගේ පවර්ෆුල් වෙන්න ඕනේ කියල තේරෙනවනේ]

හැබැයි ඕක අස්සේ තියෙන සරල අර්ථය නම් රට බෙදන්න ආවොත් ප්‍රාන්ත ආණ්ඩුව විසුරවා එහි පාලන මූල්‍ය පොලිස් මාධ්‍ය වැනි ආයතන මධ්‍යමය යටතට ගන්න කියන එක.

දැන් මෙයාලගේ කැට් මවුස් ගේම ඔහොම සිරිසේන ටයිප් තර්ජන එක්ක ඇදිලා ගියා. ඒ අතරේ දෙගොල්ල නිකම්ම හිටියේ නෑ.

ස්පාඤ්ඤය බිම් මට්ටමේ ක්‍රියාකාරී කැටලන් නිදහස් කාමී පක්ෂ දෙකක නායකයින් දෙන්නෙක් ඇරෙස්ට් කරනවා. ඒ උද්ඝෝෂණ මෙහෙයවීම කියන චෝදනාවට. ඒ වගේම කැටලන් පොලිසිය අධිකරණය යටතට ගන්නවා. මොකද පොලිසිය ට පමණයි වචන වලින් එහා යමක් කල හැකි. කැටලන් පොලිසිය මේ දක්වා දෙපැත්තම නොගෙන නියුටල් උන්නේ. හැබැයි ඒ නිසාම රජයට [ස්පාඤ්ඤ] ද්‍රෝහී වීමේ චෝදනාවට එකේ ලොක්කට නඩු දාල ඌ ෆයර් කරලා තමන්ට ඕනේ එකෙකුට පොලිසියේ බලය දෙනවා ස්පාඤ්ඤය.

කැටලන් වරු ලෝකේ පුරාම කිය කියා ගියාට යුරෝපා සංගමේ නිශේධ බලයක් තියෙන ඇමරිකාවට යුදමය ලෙස සහය සපයන නේටෝ සාමාජිකයාට මොකෙක්වත් මීක් කිව්වේ නෑ. මිනිස්සු පාරට බස්සන එක තමා එකම දේ. දැනට ඔවුන් ඒක කරගෙන යනවා. දන්නවනේ සපෝට් තියෙන්නේ 50/50,

ස්පාඤ්ඤය පොර උනාට ඌටත් ලොකු ඔප්ෂන් නෑ. පාලනය පවරා ගත්තට වැඩිකල් තියාගන්න බෑ සදාචාර පදනමින්. ඉක්මනින් චන්දයක් තියලා අලුත් ආණ්ඩුවකට දෙන්න ඕනේ. එතකොට මූ වගේ වෙන එකෙක් අයි එන්න පුළුවන්. ඔන්න ඕක නිසාම වැඩි බලයක් දාල මිනිසුන්ට රිද්දන්න බෑ. ස්පාඤ්ඤය දැන් ට්‍රයි කරන්නේ බෙදුම්වාදීන් චන්දෙන් පරද්දන්න.

ඔන්න ඔය හේතුව නිසා මේක දුර යන්න දෙන්න බෑ. ඒ නිසා අද ස්පාඤ්ඤ සෙනෙටය ආටිකල් 155 සම්මත කළා. ඒ අනුව ස්පාඤ්ඤ පොදු අවශ්‍යතා වලට එරෙහිව ක්‍රියා කරයිනම් ඒ පොදු අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් ඒ නීති කැඩීම නවතන්න කළහැකි ඕනෙම එකක් කරන්න මධ්‍යම රජයට බලය ලැබේ.

දැන් අර ජනමත විචාරණය කෝමත් රෝල් කරලා ගහගන්න වෙන නිසා ඔන්න ඔහේ කියල කැටලන් වරු නිදහස සම්මත කරලා ප්‍රකාශ කළා.

දැන් ආයිත් වටයක් නඩු කියන්න වෙනවා ඔබ්වියස් උනාට මෙව්වා ඉලීගල් කියන්න.

මෙතනින් එහාට කිසිම නිශ්චයක් නෑ. ශක්තිවන්තයා දිනයි. ඒ කිව්වේ ඉතින් ස්පාඤ්ඤය.

හැබැයි ස්පාඤ්ඤය මේ එක සටන දිනන ආකාරය මත යුද්දය පරදින්න පුළුවන්. මොකක් කලත් ආයේ මාස කීපෙකින් කැටලන් මිනිස්සුන්ට චන්දයක් පවත්වා පාලකයෙක් ගේන්න දෙන්න වෙනවනේ. මෙතන නා ගත්තොත් සබන් එදාට ලැබෙයි.

ඔක්තෝබර් 29:
පෙරදා ලියු සටහනට අමුතුවෙන් එකතු කරන්නට ඇත්තේ;

- කැටලෝනියා ප්‍රාන්ත රජය මධ්‍යමය විසින් විසිරුවාහරින ලද බවත්;

- කටලෝනියාවේ අලුත් ප්‍රාන්ත මැතිවරණයකට දින නියම කර ඇති බවත්,

- දැනට පවතින නීති යටතේ වත්මන් ප්‍රාන්ත පාලකයාට චන්දයට ඉදිරිපත් විය හැකි බවත්,

- ඔහුට විරුද්ධව ස්පාඤ්ඤ උසාවිය "රට දෙකඩ කිරීම" යටතේ නඩු දැමීමට සිතා සිටින බවත්,

- කැටලන් පොලිසිය මධ්‍යම රජයේ අණසක යටතට ගෙන ඇති බවත් ය.

ප්‍රාන්තය විසිරුවා හරින්නට පෙර නිදහස ප්‍රකාශ කල නිසා ඒ විසිරුවා හැරීම වැලිඩ් නැතැයි ප්‍රාන්ත පාලකයින් කියන කතාව හුදු වාගාලපයකින් එහා දුරක් යන බවක් නොපෙනේ.

එහෙත් මේ මොහොතේ ප්‍රාන්ත රජයේ නායකයාට එරෙහිව මධ්‍යමය ගන්නා පියවර දෙපැත්ත ම කැපෙන පිහියකි. යම් හෙයකින් ඔහුට එරෙහිව නඩු දමා දඬුවම් කලොත් ඔහු චන්දයට ඉදිරිපත් වීම වැළකිය හැකිය එහෙත් එවැන්නකින් ජන මතය වඩාත් ඔවුන් දෙසට හැරෙනු ඇත.

මේ මොහොතේ බෙදුම්වාදීන් පැරදී ඇති මුත් ස්පාඤ්ඤ රජයට දිනන්නට චන්දයක් තිබේ. 40%ක් විවිධ බාධා මධ්‍යයේ පවා බෙදී යාමට පක්ෂ බවට සටහන් කර ඇත. තවත් මේ දිහාවට හැරෙන පිරිස් වැඩි වීමට ඉඩ ඇත. ස්පාඤ්ඤ රජයට ඇති එකම බලාපොරොත්තුව නම් මේ අවිනිශ්චිත අස්ථාවර අපහසු තත්වය හිසරදයක් වී ජනයා ආපහු හැරෙන්නේ නම් පමණි.

කෙසේ වෙතත් මේ කතාව අස්සේ මිනිසුන් දෙදෙනෙක් ජයගෙන ඇත. මේ දක්වා යන්තම් මාජින් එකේ බලය ලබාගත් [හිටපු] කැටලෝනියා නායක කාලස් පුයිජමොන්ට් තම ප්‍රාන්තයේ වීරයෙක් බවට පත්වන බව පෙනේ. එය ඊ ගාව චන්දයට එන්න ලැබුනොත් වාසියක් වනු ඇත. එසේම ඉතා සුළු බලයක් ලබා වෙනත් පක්ෂ ආධාරයෙන් බලයේ ඉන්න ස්පාඤ්ඤ නායක මරියානෝ රහොයි ත් මේ හාරහා තමන්ට අවශ්‍ය කැරිස්මා එක හදා ගන්න බවයි තේරෙන්නේ.

මේ අවස්ථාවේ  ස්පාඤ්ඤ  රජයේ  ලොකුම තුරුම්පුව  බෙදුම්වාදයට එරෙහි  කැටලන් විපක්ෂය. ගැටලුව  විසඳන්න  නම්  පහත  පින්තුරේ  ඉන්න  කැටලන්  විපක්ෂ  නායිකා  තිස්  හය  වියැති  අ'නීස්  ඇරිමදස් අතට  බලය  ගන්න වෙනවා ඊ ගාව  චන්දෙ.  අ'නීස්  ගේ  එක  වැදගත්කමක්  තම අ ඇය  නියෝජනය  කරන්නේ  ස්පාඤ්ඤ  ජාතික  මට්ටමේ  පක්ෂයක්  වීම  ඒ  නිසා  අ'නීස්  ට  ස්පාඤ්ඤ  අගමැති  පුටුව  දක්වාම  යන්න  පුළුවන්.  මේ  සියලු  ගැටළු  විසඳෙන්න  තිබ්බ  ස්පාඤ්ඤ  එකමුතුව  වෙනුවෙන්  සටන්  වදින  කැටලන් තරුණ ආකර්ශනීය  දේශපාලන  නායිකාව  රටේ  ලොකුම  පුටුවට  ගියානම්. අවුරුදු  පන්සීයකට  ඉස්සර  ලස්සන  තරුණ  කෙල්ලක්  නිසා  පැටලුනු  ගැටේ  විසඳන්නත්  එහෙමම  එක්කෙනකුට  බැරි  නෑ.

ඔක්තෝබර් 30:

මේ මොහොතේ බාසිලෝනා හි එක්රැස් වන්නේ එක්සත් ස්පාඤ්ඤ දේශයක් වෙනුවෙන් ඇති අවසන් තුරුම්පුවයි. එනම් බෙදී යාමට එරෙහි කැටලෝනියා ජනතාවයි. ඒ අනුව ඉදිරි මැතිවරණයේ ඔවුන් බහුතරය බවට පත්කර ගන්නට මරියනෝ රාහොයි ප්‍රමුඛ ස්පාඤ්ඤ පාර්ශ්වය උපරිම උත්සාහය ගනු ඇත.

ගැටලුව ඇත්තේ ඔවුන්ගේ ප්‍රතිවාදී පාර්ශ්වය ගැනයි. බිම් මට්ටමේ උද්ඝෝෂණ ක්‍රියාත්මක කිරීම හේතුවෙන් කුඩා බෙදුම්වාදී අන්තවාදී පක්ෂ දෙකක නායකයින් අත් අඩංගුවට පත්විය. මේ මොහොතේ ස්පාඤ්ඤ උසාවිය කටයුතු කරන්නේ සහ මේ උද්ඝෝෂකයින් ඉල්ලා සිටින්නේ බෙදුම්වාදී කැටලන් නායක කාලස් පුයිජමොන්ට් සිරගත කරන ලෙසයි.

එය කෙතරම් සීරියස් තර්ජනයක් ද කිවහොත් ඔහුට දේශපාලන රැකවරණ දීමට බෙල්ජියම ඉදිරිපත් වී ඇත. තමන් මේ තර්ජනය ගැන සිතන්නේද කියා පුයිජමොන්ට් මතයක් පළකර නැති අතර ඔහු අදහස් කරනුයේ තවමත් මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වී නැවත ජය ගෙන වෙන්ව යාමේ ක්‍රියාවලිය පෙරට ගෙන යාමටයි. වැදගත් තර්කය නම් රැකවරණ දීමට හේතුව ලෙස බෙල්ජියම නගන කාරණය වේ. පුයිජමොන්ට් හට සාධාරණ විනිශ්චයක් නොලැබෙන බවට බෙල්ජියම සිතයි. එය බරපතල තත්වයකි.

මෙතැන් සිට කැටලන් බෙදුම්වාදීන් හට සාධාරණ සම අවස්තාවක් ලැබේයයි කොහෙත්ම සිතිය නොහැක. ඔවුන්ගේ මැතිවරණ මෙහෙයුම් රට බෙදීමේ චෝදනා නීති කැඩීමේ චෝදනා වල සීමාවන්ට යටත්ව ඉතාම දියාරු ලෙස කරගෙන යන්නට සිදුවනු ඇත. කොහොමත් 50/50 බැලන්ස් එකක ඇති කැටලන් මතයට එමගින් බලපෑමක් ඇති කරනු නො අනුමානයි. ස්පාඤ්ඤ රජය අනිසි මට්ටමේ බලහත්කාරකමක් නොකලොත් එහි වාසිය ඔවුන්ට ලබාගත හැකි වනු ඇත.

කෙසේ නමුත් රට එක්සත් ව තියාගන්නට "ඕනෑම දෙයක් කරන්නට" [මූලික නීති බිඳ නොදමා] ස්පාඤ්ඤ රජයට ආටිකල් 155 යටතේ බලය ලැබේ. එහෙත් ආටිකල් 155 තිබ්බත් එය හුදෙක් වගන්තියක් පමණි. ස්පාඤ්ඤ රජය සතු සැබෑ බලය මේ මොහොතේ ඔවුන් හා එකතු වන කැටලන් ප්‍රජාවයි. ඔවුන් නොමැති නම් ආටිකල් 155 ට කල හැක්කක් නැත.

එහි වැදගත් ම කාරණය නම් නීතියේ මොකක් ලීවත් වෙන්වී යන කතිකා ඉස්මතු කල හැකි ප්‍රාදේශීය ඒකක බිහි කරන්නේ නම්, රට එක්සත්ව පවත්වා ගන්නට ඒ ප්‍රාදේශීය ඒකක වල සැලකිය යුතු ජන සහයක් එක්සත් මතවාදයට අවැසි බවයි. 50-50 ලෙස නොමැතිව 80-20 ලෙස බෙදුනා නම් අද ස්පාඤ්ඤ රජය කුමන ලියවිලි සම්මත කලත්, උසාවි මොන තීන්දු දඬුවම් දුන්නත්, සෙසු ලෝකයා කුමක් කීවත් කැටලෝනියා දේශය බෙදී යාම වැළකිය නොහැක.

කාලස් පුයිජමොන්ට් සිරගත කරන මෙන් ඉල්ලන ඔහුගේම වාර්ගික ප්‍රජාවේ බාසිලෝනා රැලිය ස්පාඤ්ඤ-කැටලෝනියා අර්බුදයේ මේ මොහොතේ වැදගත් ම සාධකය වන්නේ එබැවිනි.

නොවැම්බර් 5:

විසිරුවා හරින ලද කැටලන් පාර්ලිමේන්තුවේ නායකයා සහ ඇමති තනතුරු දැරුවන් ඇතුළු සියලු ඉහල නිලධාරින් ට එරෙහිව නීතිමය පියවර ගැනීමට ස්පාඤ්ඤ උසාවිය කටයුතු කරයි. රාජ්‍ය විරෝධය, කැරලි ගැසීම සහ මහජන මුදල් නාස්ති කිරීම [මේ මහජන මුදලින් ජනමත විචාරණය පැවැත්වීම නිසා නගන චෝදනවාවකි] ඒ චෝදනා වේ ලබාදිය හැකි උපරිම දඬුවම් වසර තිහ පමණ දිගු සිර දඬුවමකි, එය මේ බොහෝ දෙනාට ජීවිතාන්තය දක්වා වනු ඇත.

හිටපු කැටලන් නායක කාලස් පුයිජමොන්ට් දැනට ඉන්නේ බෙල්ජියමේ ය. ඔහු සමග චෝදිතයෝ හතර දෙනෙක් සිටිති. තව අට දෙනෙක් දැනටම අත් අඩංගුවට ගෙන ඇත.

තමන්ට සාධාරණ විනිශ්චයක් නොලැබෙන නිසා ආපසු නඩුවට නොඑන බව කැටලන් නායකයා පවසයි. ස්පාඤ්ඤ දෘෂ්ටි කෝණය අනුව ඔවුන්ට බේරීමට ඒ හැටි ඉඩක් නොපෙනේ. පුයිජමොන්ට් හට සාධාරණ තීන්දුවක් නොලැබෙන නිසා ඔහුට දේශපාලන රැකවරණ දීමට බෙල්ජියම ඉදිරිපත් වූ නමුත් පුයිජමොන්ට් ඒ අවස්තාව තවම ඉල්ලා නැත.

පුයිජමොන්ට් අල්ලා ස්පාඤ්ඤ රජයට බාරදෙන නියෝගයක් යුරෝපා කලාපය සඳහා ස්පාඤ්ඤ උසාවිය විසින් නිකුත් කර තිබේ, දේශපාලන රැකවරණ ඉල්ලා නැති නිසා මේ සඳහා බෙල්ජියම බැඳී සිටින මුත් මේ සුවිශේෂී අවස්තාව ගැන අවසන් තීන්දුවක් ගන්නට මාස තුනකට වඩා ගතවන බව බෙල්ජියම පවසයි.

තව මසකින් කැටලන් මැතිවරණය පැවැත්වේ. කැටලෝනියා නිදහස පතන සියල්ලන් එකතු කල එක සන්ධානයක් හැදීම සඳහා පුයිජමොන්ට් උත්සහ කරයි. අවස්ථාවේ හැගීම්බර වාසිය ද ඊට යොදාගත හැකිය.

එහෙත් ඔවුන් ඒ මැතිවරණය දිනුවත් ඉතාම දරදඬු ලෙස උසාවිය ක්‍රියාත්මක වීමට ඉඩ ඇති බව පෙනේ. කැටලන් අර්බුදයේ 2017 කතාන්ගයේ අවසානය තුල දේශපාලන පිටුවහල් වීමක් හෝ පොදු සමාවක් හැරෙන්නට වෙනත් ගැලවීමක් ඔවුන්ට නොපෙනේ. ඒ හැරෙන්නට ඉතිරි වී ඇත්තේ යුරෝපයේ මානව වාදය දැඩි අවඥාවට ලක් කෙරෙන නෙල්සන් මැන්ඩෙලා පන්නයේ සිරකරුවන් කීපයක් පමණි. කිසිම රටක් කැටලෝනියා දේශය පිළිගන්නේ නැත.

නැවත වරක් සිහිපත් කරනුයේ මේ තත්වය ලංකාවේ සිදු වීනම් දේවල් සපුරා වෙනස් වන ආකාරය සංසන්දනාත්මක ලෙස සැලකිය යුතු බවයි. 90 දශකයේ මුල භාගයේ එවකට උතුරු නැගෙනහිර නම් පළාතේ වෙනම රාජ්‍යයක් ප්‍රකාශකළ මහා ඇමති වරයාට ශ්‍රී ලංකා රජය දිගටම ආරක්ෂාව දුන් අතර අදටත් යුද්ධයට සම්බන්ධ කිසිවෙකුත් රාජ්‍ය විරෝධය හෝ කැරලි ගැසීම යන කාරණා වෙනුවෙන් නීතිය හමුවට ගෙනත් නැත.

නොවැම්බර් 17:

ජනමත විචාරණය දිනවල කොලාහාල කිරීම සහ රාජ්‍ය විරෝධය යන චෝදනා මත අත් අඩංගුවේ සිටින කැටලෝනියා බෙදුම්වාදී සුළුතර පක්ෂ වල නායකයින් [පුයිජමොන්ට් ගේ පක්ෂයේ අය නොවේ] දෙසැම්බර් මැතිවරණය සඳහා පුයිජමොන්ට් සමග එකතුවෙති. ඒ අනුව සියලු බෙදුම්වාදීන් එක අරමුණකින් එක පක්ෂයකින් ඉල්ලන්නටත් සිරගත කිරීම් නඩු ආදිය තම මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ මූලික ප්‍රචාරක පාටයක් කරගන්නටත් බොහෝ විට ඉඩ ඇත. කැටලෝනියානු බෙදුම්වාදීන්ට එරෙහිව නීතිමය පියවර ගැනීමේදී ස්පාඤ්ඤය කල ගැම්බල් එක මෙයයි.

කෙසේ වෙතත් නීතියෙන් වරදකරුවන් වුවහොත් ඒ අයගේ තනතුරු අහිමි වනු ඇත. එහෙත් ගැටලුව නම් ඔවුන්ගේ සිදුවීම් පාදක කරගෙන බෙදුම්වාදීන් කැටලෝනියා පාර්ලිමේන්තුවේ බලය තහවුරු කිරීමේ ඉඩකඩ යි.

ස්පාඤ්ඤය ජයග්‍රාහි බවක් මේ මොහොතේ පෙනුණත් මේ ක්‍රියාදාමය දීර්ඝ කාලයක් පවත්වා ගන්නට ඔවුන්ට හැකි නොවනු ඇත. ස්පාඤ්ඤය සතු එකම ගැලවීම බෙදුම්වාදීන් කැටලෝනියා මැතිවරණයකින් පැරදවීම පමණි.

දෙසැම්බර් 22:

කතළුඤ්ඤ දේශය හෙවත් කැටලෝනියාවේ ප්‍රාන්ත රජය ස්වාධීනත්වය ප්‍රකාශ කිරීම නිසා විසුරුවා හැර, ස්පාඤ්ඤ මධ්‍යම රජයට බලය පවරා ගත්තනේ. ඊට පස්සේ නැවත පැවැත්වූ ප්‍රාන්ත මැතිවරණයේ වැඩි බලය නැවතත් යන්නේ බෙදුම්වාදී කණ්ඩායම් වලටමයි. හැබැයි මෙවර පෙර වතාවේ තරම් විශාල බලයක් නෑ. දැනට පෙනෙන පරිදි ආසන 70-65 වගේ තියෙන්නේ.

මේක පුදුමයක් නෙවි, චන්දයට පෙර සිද්ධි ගතහොත් වෙන්වීමේ ජනමත විචාරණය පොලිස් පහරදීම් මගින් මර්දනය කරන්න හදල ඊට පස්සේ වෙන්වීම ප්‍රකාශ කිරීම සමගම පාර්ලිමේන්තුව විසිරුවා හැරලා, ජනමත විචාරණය පවත්වපු ප්‍රාන්ත ඇමතිවරු සහ වෙන්වීමට විරුද්ධ පාර්ශ්ව වල නායකයින් අත් අඩංගුවට අරගෙන, අත් අඩංගුවට ගන්න එක වලකන්න හිටපු ප්‍රාන්ත නායක පුයිජමොන්ට් ට රටින් පැනල යන තැනට වැඩ සලස්වපු ස්පාඤ්ඤ රජය බෙදී යන්න කැමති පක්ෂ වලට ජනමතය වාසි වෙන තැනට කටයුතු කළා. කෝමත් ජනමත විචාරණයේ දැක්කේ ලියාපදිංචි චන්ද වලින් 40% එදා වෙන්වෙන්න සහය දුන්න කියල. මේ චන්දෙ ප්‍රකාශිත මුළු චන්ද 80% ක්.

කෙසේ නමුත් වැඩිම ආසන ගණන දිනන්නේ බෙදී යාමට එරෙහි සිටිසන්ස් හෙවත් පුරවැසියෝ පක්ෂය. තනි බහුතරයක් නොවන නිසාත් බෙදී යාමට එරෙහි අනෙක් පාර්ශ්ව වලට ආසන අඩු නිසාත් ඔවුන්ට බලය ගන්න අමාරුයි. විශේෂයෙන්ම ස්පාඤ්ඤ මධ්‍යම රජයෙ අගමැති ගේ පක්ෂය කැටලෝනියාවේ අන්ත පරාජයක් ලැබීම ඊට එක හේතුවක්.

සිටිසන්ස් ප්‍රාන්ත නායිකා  අ'නීස් අරිමදස් කියනවා අවස්තාව අවම වුණත් බලය ගන්න උත්සහ කරනවා කියල. බොහෝ විට දැනට ප්‍රාන්ත පාලනය පවරාගෙන ඉන්න ස්පාඤ්ඤ මධ්‍යම රජය ඇයට රජයක් පිහිටුවන්න යෝජනා කරන්න ඉඩ තියෙනවා, එහෙත් එහෙම වුනොත් එය සුළු කාලෙකට පමණක් පවතින රජයක් වෙයි බොහෝ දුරට. එහෙම නොවෙන්න නම් ජාතිකවාදීන් සහ වාමාංශික හරිත පාක්ෂිකයන් එකම රජයකට ගත්ත නවසීලන්ත කම්කරු පක්ෂ අගමැතිනිය කළා වගේ මැජික් එකක් කරන්න වෙනවා අරිමදස් ටත්.

ව්‍යවස්ථාව අනුව ස්පාඤ්ඤ රජයට ඕනෙනම් ප්‍රාන්තය දිගට තියාගන්න වුනත් පුළුවන්. එහෙත් තව දුරටත් එය කල හැකි දෙයක් ලෙස පෙනෙන්නේ නෑ. මේ තත්වය නිසා ස්පාඤ්ඤ රජය පරාජය වුණා කිව්වත් නිවැරදියි. ඔවුන්ට පෙනෙන එකම ධනාත්මක දෙය නම් මේ චන්දයේ ආසන වැඩියෙන් ගියාට බෙදුම්වාදීන්ට ප්‍රකාශිත චන්ද වලින් 50% ලැබිලා නෑ කියන එක. එනම් බෙදී යාමට ජනමත විචාරණයක් තියල මේ ආකාරෙටම මිනිස්සු චන්දෙ දුන්නනම් මාජිනලි බෙදුම්වාදීන් පරාදයි.

ඒත් දැන් ඒවා රැඳිලා තියෙන්නේ ප්‍රාන්ත රජය අතේ. ස්පාඤ්ඤ රජය සමහරවිට අත් අඩංගුවේ ඉන්න අයට දැඩි දඬුවම් දීල පුයිජමොන්ට් ට එන්න බැරි තැනට කටයුතු සලසන්න ඉඩ තියෙනවා, එහෙත් ඒක තවත් මිනිස්සු කුලප්පු කරන්න හේතු වෙන්න පුළුවන්. අනික මේක පුද්ගලයින් ගැන කතාවක් නෙවි. එසේම කැටලෝනියා දේශපාලකයින්ට මේක අමුතු දෙයක් නෙවි. පුයිජමොන්ට් ට කලින් උන්නු නායකයත් වෙන්වී යාමේ චන්දයක් තිබ්බ කියල වසර ගණනක දේශපාලන තහනමක ඉන්නේ. එතකොටයි පුයිජමොන්ට් ආවේ. ඉතින් පුයිජමොන්ට් සහ සිරගත වී ඉන්න අය නැතිනම් වෙන එකෙක් එතනට එයි.

මේකෙන් නැවත පෙන්නන්නේ බෙදී යාමට අවශ්‍ය දේශපාලන රාමුව හදල දුන්නට පස්සේ ඒක නවතන්න කෙතරම් අමාරුද කියල. ස්පාඤ්ඤ රජයට තියෙන ජාත්‍යන්තර බලය නිසා කාගෙන්වත් සහයක් නොලැබිලත්, රටේ ව්‍යවස්ථාවෙන් ස්වයන් තීරණ අයිතිය ප්‍රාන්තයට තහනම් කරලත්, නායකයින් අල්ල අල්ල දේශපාලන තහනම් සිර දඬුවම් දීමට නීති පියවර ආදිය අරගෙනත්, ප්‍රාන්ත පොලිසිය සම්පුර්ණයෙන් නිෂ්ක්‍රිය කරලත් තවම මේකේ වාසිය බෙදුම්වාදීන්ට. ඒකත් යන්තම් චන්දදායකය 50/50 ට බෙදිල ඉන්න වෙලාවේ. අනික නීතියට කටයුතු කල හැක්කේ අතීත කාලීන ලෙස හෙවත් බෙදන්න උත්සහ කල උන්ට එරෙහිව පමණයි. අනාගතේ ඒ තැනට වෙන එකෙක් එන එක වලකන්න බෑ. බෙදුම්වාදයට කාගේ මූණ ඉස්සරහට දානවද කියන එක ගැටලුවක් නෙවි. ඒ නිසා බෙදුම්වාදයේ මොමෙන්ටම් එක එකතු වුනොත් ආපහු හරවන එක ඉතාම අමාරු වැඩක්.

මැයි 18:

කැටලෝනියා ප්‍රාන්ත පාලනය සඳහා මාස පහකට ඉස්සර තිබ්බ චන්දයෙන් පත්වූ පාර්ලිමේන්තුව නායකයෙක් පත්කරගෙන තියෙන්නේ දැන්. ඊට හේතුව නම් හිටපු නායක කාලස් පුයිජමොන්ට් ට නැවත රටට එන්න ස්පාඤ්ඤ රජය ඉඩ දෙන්නේ නැති එක. ස්පාඤ්ඤ නීතියට පටහැනි වෙන්වී යාමේ චන්දය නිසා ඔහුව අත් අඩංගුවට ගන්න ඉන්නේ ස්පාඤ්ඤ මධ්‍යම පාලනය විසින්.

මේ නිසා අවසානේ ඔහුගේ සහාය ලබන හොකිම් තෝරා තමයි බලය ලබා ගන්නේ. ඒ සඳහා තිබ්බ චන්දය 66-65 ලෙස ජය ගනිමින්. වෙන්වී යාමට පක්ෂ පාර්ශ්ව වලට සභාවේ 70-65 බලයක් තිබ්බත් ඉන් සමහරු පෙර රජය පැවැත්වූ ජනමත විචාරණය හේතුවෙන් සිරගත කරන්න ඉඩ තියෙන නිසා රටින් පලා ගොස් තියෙනවා.

දැනටමත් පෙර රජයේ තනතුරු දැරූ බොහෝ දෙනෙකු නීතිය ඉදිරියට ගෙනත් නඩු මෙහෙයවමින් පවතින්නේ. ඒ අතර කාලස් පුයිජමන්ට් සහ රට හැර පලා ගොස් ඉන්න කීපෙකුත් ඇතුලත්. අනික් අය මැඩ්රීඩ් වල රිමාන්ඩ් කර තියෙන්නේ.

මීට කලින් නායකයෙක් තෝරන්න ගත්ත උත්සාහය කෙළවර වන්නේ ස්පාඤ්ඤ රජය ඔහුව පෙර ජනමතවිචාරණය හේතුවක් ලෙස දක්වා සිර කිරීමෙන්. දැන් පත්වෙලා ඉන්න නායකයාවත් ඔහුගේ ට්විටර් එකේ පෝස්ට් හේතුවක් කරගෙන සිරගත කරන්න මේ වෙද්දී වැඩසටහනක් ක්‍රියාත්මකයි.

කොහොම වුණත් අපි මේ දකින්නේ ප්‍රබල ස්පාඤ්ඤ රජය ක්‍රමයෙන් බෙදුම්වාදී උත්සාහය නීතිය යොදාගෙන යටපත් කරන ආකාරය. ඔවුන්ට තව සුළු වෙනසක් කිරීමෙන් හෝ සමහරවිට තව එක වරක් චන්දයක් පැවැත්වීමෙන් බලය මාරු කල හැකි බවක් පෙනෙන්නේ. මේ නිසාම වෙන්න ඇති වෙන්වී යාමට එරෙහි පාර්ශ්වයේ පුරවැසි පක්ෂ නායිකා අනීස් අරිමදාස් දැනට නායකත්වයට තරග නොකර තමාට සහය දෙන ආසන 65 දිගටම බෙදුම්වාදී නායකයට එරෙහිව යොදාගනිමින් ඉන්නේ. අවසාන ජයග්‍රාහිකාව ඇය වෙන්න තියෙන ඉඩකඩ වැඩියි.