ප්රශ්නය:
මානව ඉතිහාසයේ පහුගිය සහස්ර දෙක සැලකුවොත් ඒ කාල වල තිබ්බ විවිධ රටවල් සැලකුවොත්, ඉතිහාසයේ එකෝමත් එක කාලෙක එක්තරා පිරිසක් කල කුඩා ක්රියාවක් නිසා ලෝක ඉතිහාසයේ එක රටක් සෙසු රටවල් වලට හිතාගන්නවත් බරි මට්ටමේ දිගුකාලින දියුනුවක් ලබනවා.
ඒක විවිධ අන්ශ වලින් බලන්න පුලුවන්
1. ආර්තික [ද ජා නි ගන්න]
2. රටක් ලෙස ස්තාවර වෙන එක
3. රටක් ලෙස පාලනය කෙරෙන ප්රදේශය
4. නව නිපැයුම්
5. ජන වර්ගයක් ලෙස එකම ජන කොටසක් එකම සන්ස්කෘතියක් වීම
6. වෙලද මධ්යස්තානයක් වීම.
මේ කියන රට පහුගිය වසර 2000 පමන කාලෙ ඔය හැම දෙය්කින් ම මාර විදියට ඉස්සරහින් ඉන්නවා සෙසු ලෝකෙන්. මේ සියල්ල වෙන වෙනම සාකච්චා කරන්න පුලුවන්
රට මොකද්ද කියල ඕනෙ කෙනෙකුට කියන්න පුලුවන්. හැබැයි ඒ රට එහෙමෙ වෙන්නෙ ඇයි? හේතු ගොඩක් තියෙනවා ඒත් ඒ රටේ ඉතිහාසෙ එක තැනක වෙච්ච සුවිශෙශි දෙයක් මම ඉලක්ක කරනවා, මොකද මම හිතනවා එහෙම වෙන්න ඒ තනි හේතුව තදින්ම බලපානවා කියල.
පිලිතුර (Para San ගෙන්):
චිං අධිරාජ්යයා පටන් ගත්තු මුල්ම වෙනස් කම තමයි යුද්දයේදී දක්ශතා දක්වන හමුදා බටයන්ට විශේශ වරප්රසාද ලබා දෙන එක.......
ඒ වගේම හමුදා සෙබලුන්ට නිරන්තර පුහුණුව ලබාදීම හා මිලිටරි ටැක්ටික්ස් දන්නා හොඳින් ඒ ගැන ඉගෙනගන්නා නායකයන්ට තනතුරු දීම.....
මේක නිසා වෙල් ට්රේන්ඩ් උපක්රම අතින් ශක්තිමත් විශාල ලෝයල් හමුදාවක් හැදෙනවා.......
ඒ සහයෙන් විශාල ප්රමානයක පැතිරුනු කාලයක් එකිනෙක යුද වැදුනු හන් වගේ තවත් රාජ්ය කීපයක් යටත් කරගන්නවා.....
ඊට පස්සේ වෙනස් වෙනස් ඒරියා වල තිබුනු වෙනස් වෙනස් මිනුම් වෙනුවට පොදු මිණුම් ඒකක, වෙනස් මුදල් ඒකක ව්ව්නුවට එකම මුදල් ඒකකයක් හදුන්වා දීම වෙනවා........
ඊට අමතරම ඒ සම්පුර්ණ ප්රදේශයටම තනි භාශාවක් හදනවා......
මම හිතන්නේ සුජීව බලාපොරොත්තු වෙච්ච වෙනස ඒක වෙන්න ඕනෙ......
ඒකෙන් ඒ මුලු අදිරාජ්යයේම මිනිස්සු එකම බාසවක් භාවිතා කිරීමට පටන් ගැනීම ඒ ඔක්කොම එකම ජාතියක් වශයෙන් එකට ඉන්න එකේ ආරම්බය.......(ඔය ඒරියා එකත් එක්ක ගත්තම බෝම සුට්ටන් ලංකාවෙත් බාසා දෙකක් තීනවා , ඒක මුලු රටේම එකම විදිහට සන්නිවේදනය කරන්න බාධාවක්)
පසුව කෑලි කැඩි කැඩි වෙනස් වෙනස් රාජ්ය හැදුනත් උන් ඔක්කොම එකම බාසවක් කතා කරන ලියන මිනිස්සු ඒක එදා වගේම අදත් එහෙමයි, අදටත් ලෝකෙ වැඩිම පිරිසක් කතා කරන බාසාව ඒ ප්රමානය මුලු යුරෝපෙ ජනගහනාට වඩා වැඩි......
උතුරු ඇමරිකාවේ ජනගහනයට වඩා වැඩි.....
වාර්තාගත ලෝක ඉතිහාසෙ වැඩිම කාලයක් ඉහලම දල ජාතික නිශ්පාදනයක් තිබ්බේ ඒ අය අතර........
කාර්මික විප්ලවය පටන් ගන්නකන් ලෝකයේ නව නිපැයුම් වලින් බහුතරයක් නිපදවුනේ එතන....
විස්තරය:
චීන ඉතිහාසෙ ප්රදාන විශාල රාජධානිය වන්නෙ අදින් වසර තුන්දාහකට පමන ඉස්සර තිබ්බ ශවු අදිරාජ්යය. පහල හොවැන්හෝ නිම්නයේ මුලු පලාතම වගෙ මෙයාල පාලනය කලා, යැන්සි නිම්නයටත් බලය පැතිරුනා. ඒ පාලිත ප්රදේසය ප්රාදෙශිය නායකයින් [යුරෝපෙ ඩියුක් ලා වගේ] මගින් තමා පාලනය වුනේ. කුඩා වුනත් ශව් කියන්නෙ අඪ්ඃඉරාජ්යයක් වෙන්නෙ මේ නිසා. ඒ පලාත් ඔටෝනොමස් වෙනවා වගේම උන්ට ආවෙනික වෙනස් සන්ස්කෘති තිබ්බෙ.
ඊට පස්සෙ ශව් අදිරාජ්යයෙ බලය ක්රමයෙන් හීන වෙමින් ස්වාදීන රටවල් කැඩෙන්න ගත්ත. ඒ ඒ ටරවල ඒවාට ආවෙනික සන්ස්කෘති. ලෝකෙ ඕනෙම පලාතක ඔහොමයි වෙන්නෙ. ඉන්දියාව යුරෝපය මැද පෙරදිග ඕනෙ තැනක. කාලයත් එක්ක ඒ සන්ස්කෘති සහ භාශා විසින් ජාතින් හෙවත් ජනවර්ග හදනවා. ඒ ජාතික රාජ්ය වෙන වෙනම රටවල් වෙනවා. චීනෙත් වෙනන් ගියේ මේක.
කැඩුනු රාජධානි මූලික වශයෙන් හතක් එස්ටැබ්ලිශ් වෙනවා, මේ රාජධානි හත ඕනෙම තැනක වුනා වගේ එකිනෙකා අතර යුද වදිමින් එක එකාගෙ කොටස් අල්ල ගනිමින් ඔහේ යනවා. මේ ආකාරෙට ගියානම් චීන කලාපෙ මෙලහට ඔය රටවල් හත මූලිකව ප්රදාන ජාතින් හතක් සහ රටවල් කීප්යක් තමා තියෙන්න ඕනෙ. එහෙනම් චීන කියල ජාතියක් නැහැ.
අදින් වසර 2400ට පමන පෙර මේ රාජධානි අතර දුබලම එකා තමා ක්චින් [Qin] හේතුව නම් ඔවුන් ඉන්නෙ කදුකර දුස්කර පලාතක. පහල නිම්න වගේ සරුබිමක් නෙවි. එවකට චීන පලාත් හැටියට ගන්නෙ වත්මන් චීනෙ නගෙනහිර බාගෙ, ක්චින් ලා ඉන්නෙ ඒ බාගෙ බටහිරම කොටසෙ. ඔවුන්ට සරු බිම් නැහැ, මිනිස්සු නැහැ, ඒ නිස අහලපහල රටවල් වලින් බැටකනවා, උන් ඇවිත් රටේ කොටස් අල්ල ගන්නව.
මේ නිසා ක්චින් වරු පටන් ගන්නව ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශන් ස්කීම් එකක්,
මේ වෙද්දි චීනය දාර්ශනික අතින් සහ රාජ්යතාන්ත්රික අතින් සෙසු ලෝකෙට වඩා දියුනුයි. චීනෙ කෞටිල්ය කියන ප්රකට ආට් ඔෆ් වෝ පොත ලිව්ව සන් සි හෙවත් සුන් සු ඉන්නෙ බුඩ්ධ කාලයේ වගේ. සියක් ගුරුකුල චින්තනය කියල කියන විවිධ දාර්ශනික ප්රභේද චීනයේ අතිවෙනවා. මේවා අධ්යත්මික සිට පුද්ගල සන්වර්ධනය මෙන්ම රාජ්ය පාලනය දෙශපාලනය කියන හැම තනම පේනවා. මේ දර්ශන වල ප්රබල මූලයක් වෙනවා කොන්ෆියුසියස් දර්ශනය. එය යහපත් ජීවිතයක් ගැන අධ්යත්මික පැත්ත ගැන කියන එකක්. කොන්ෆියුසියස් ප්රධාන කරගෙන චින සම්ප්රදායික මැනර් සිස්ටම් එකක් එහෙමත් හැදෙනවා. ඒ වගේම රදල බලය පවුල් බලය මේ සම්ප්රදායෙ වැදගත් කොටසක් වෙනව.
ක්චින් වරු මේ ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශ්න් එකට සෙසු චීනය වෙලාගන්න මේ දර්ශනය තුල තියෙන අඩුපාඩු භාවිතා කරනවා. ඒ අනුව ඔවුන් කොන්ෆියුසියස් දැක්ම බැහැර කරනවා. අධ්යාත්මික පැත්ත මැනර්ස් ආදිය බැහැර කරනවා, ඇග්රෙසිව් ප්රොග්රෙස් එක ගැන හිතන දක්ශයට තැන දෙන මොඩර්න් නීති සහිත සහ නීති ටක්කෙට රකින දැඩි මඪ්ඃයගත පාලනයක් හදන්නෙ. රට රාජ්යය නීතිය ආදිය කාටත් උඩින්, ඔනෙ කෙනෙක් සමානයි රාජ කුමාරයා වුනත් වරදක් කලොත් දඩුවම් දෙනවා. මේ දර්ශනයට ලීගලිස්ම් කියනවා.
මේක තමා අදත් ලෝකෙ වෙන්නෙ සම්ප්රදායික එකතැන හිරවෙන රටවල් අතර අලුත් රටවල් ඇවිත් මොඩර්න් සිස්ටම් හදල ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශ්න් කෝල් කරනවා. එදා චීනෙත් රදල වාදය නිසා හෝ වෙනත් සම්ප්රදායික හේතු නිසා හිරැව්වෙච්ච දක්ශ මිනිස්සු ක්චින් දේශයට යනවා. මෙතැන් පටන් ක්චින් වරුන්ගෙ වැඩ කරන්නෙ අලුතෙන් මයිග්රේට් කල දක්ශ මිනිස්සු.
ඒ අතර ඉන්න මයිග්රන්ට් කෙනෙක් තමා ශන් යන්. එයා මෙ ක්චින් දර්ශනය ඕගනයිස් කරල නීති ටක්කෙට හදල ක්චින් සිස්ටම් එක හදන්නෙ. එයා මිනිස්සුන්ගෙ ප්රොග්රෙස් එක මත උන්ට ඉහල පහල තනතුරු දෙන්නෙ. යුද හමුදාවෙ නම් ලොක්ක පොඩ්ඩ නතුව දක්ශයා බලල, ගොවින් නම් අස්වැන්න මත ඉඩම් හෝ නො එසේනම් වහල් බව. සියල්ල ස්ටැන්ඩර්ඩ්ස් වලට ගන්නව සිම්ප්ල දේවල් කරත්ත රෝදෙ සයිස් එක පවා ක්චින් දේශයට එකම එකයි. යුද අවි වල තාක්ශනය හමුදාව, කෘශිකර්මය. රටේ මිනිස්සු හමුදාවට වැඩියෙන් අරගෙන රටේ වෙනත් අන්ශ වලට ඒ ඒ ජොබ් වලින් මිනිස්සු පිටින් ගෙන්නනව. ඒ එන මිනිසුන්ට ගොවිතැන් කරන්න ඒ ලොකු හමුදාව දාල අහල පහල රටවල් කීපයක් අල්ලනව නගර සලසුම් වාරි සලසුම්. මිනිහ තමා මහ ඇමති වෙලා ඔක්කොම සෙට් කරන්නෙ ඒ වගේම හමුදා නායක්යෙක් වෙලා අහලපහල් තිබ්බ ලොකු රටක් අල්ලල පෙන්නනව. කුඩා බලකොටුවල ප්රාකාර යා කරමින් මහ අ ප්රාකාරයක් හදන සන්කල්පයත් මෙයාගෙ තමා පස්සෙ හැන් චීනය වැඩියෙන් කලාට
ඒත් අන්තිමට අදිරාජය ඔහුව මරනව. හැබැයි ඔහු හදාපු සිස්ටම් එක එහෙමම තියාගන්නව. [අතුරු කතාවක්: ක්චින් ලගේ දර්ශනය - ලීගලිස්ම් - හරියට ශේප් කරල රට පුරාම ක්රියාත්මක කලේ ක්චින් රටේ මයිග්රන්ට් කෙනෙක් වෙන ශන් යන් නේ.ශන් යන් නීතිය සියල්ලට ඉහලයි කියල රාජ කුමාරයින්ටත් දඩුවම් දෙනවා. රජා මලාම කුමාරය රජ වෙච්ච ගමන් ශන් යන්ට ශොට් එක දෙන්න හදනවා. එතකොට ශන් යන් පලා යනවා. ඒ පලා යාම මාට්ටු වෙන්නෙ දුර පැත්තක තානායමක නවතින්න ගිය වෙලාවෙ. ශන් යන් ට්රයි කරන්නෙ බොරු නමකින් එතන ඉන්න. ඒත් ඔහුම හදාපු නීතියක් අනුව නවතින මිනිහගෙ අයිඩෙන්ටිටි එක තහවුරු කිරීම මස්ට් එකක්. තානායම් කරු නිතියට අනුව කටයුතු කල නිසා ශන් යන් අහුවෙන්නෙ]
මේ වෙද්දි ක්චින් දේශය මිලියනයකට වඩා වෙල් ට්රේන්ඩ් ආමි එකක් [සෙසු චීනෙ වගෙ පෙසන්ට් ආමි නෙවි] හදනව. ක්රොස් බෝ දුන්න ඉන්වෙන්ට් කරනව, ඒ දුන්නට සීක්රට් ලොක් දානව සත්රෙක්ට අහුවුනොත් ක්රියාකාරි නොවෙන්න. ක්චින් වරුන්ගේ දුනුවායන් තමා භයානකම. ක්චින් වරු සම්ප්රදායට ගරු කරන්නෙ නැහැ. ඒ නිසා උන් යුද්දෙදි නරුමයි, සමහර වෙලාවට සාකච්චා කරන්න කියල ගෙන්නල මරල දානව. එක ප්රදාන සටනකදි [චැන්පින්] ලක්ශ හතරකට් අධික පරාජිත් ප්රතිවාදින් නිම්නයක හිරකරන පස් දාල වහනව. මේ සටන ලෝක යුද්ද වලට පෙර තිබ්බ මෝස්ට් එක්සෝස්ටින් සටන කියනව.
ක්චින් ලගේ මයිග්රේශන් එක එක්ස්ප්ලොයිට් කරන සතුරන් දක්ශ සිවිල් ඉන්ජිනේරුවෙක් එවනව ස්පයි කෙනෙක් ලෙස අරමුන වෙන්නෙ ඔහු ලවා වාරි කර්මාන්ත කරවල මේ ක්චින් යුද ශක්තිය සහ එනර්ජි එක වේස්ට් කරදාන්න. මිනිහ කිමි සිය ගානක මහා ඇලක් හාරන්න ගන්නව. ඒ අතරේ ප්ලොට් එක අහුවෙනව. හැබැයි ක්චින් වරු ඔහු නොමරා ඔහු ලවා කෝම හරි ප්රොජෙක්ට් එක ඉවර කරවල ඒ ඇලත් ඔහු නමින් නම් කරල ලන්කාවෙන් බාගෙක විතර කුඹුරක් නිර්මානය කරනව. ඒ ආහාර හමුදාවට සප්ලයි ලෙස දෙනව.
ක්චින් රජුන් අතර අඩු වයසෙන් රජවෙන කෙනෙක් ඉන්නව ඇලෙක්සැන්ඩර් වගේම කෙනෙක්. මිනිහට හිතෙනවා එකිනෙකා එක්ක මරාගන්න එක වදයක් මම මේ ඔක්කොම රටවල් අල්ල ගන්නව එතකොට ඉවරයි කියල. ඒ නිසා මින්හ හමුදා තවත් ලොකු කරල මිනිහ දශක කීපෙකින් ඔක්කොම චීන රාජ්ය අල්ලගන්නව වත්මන් චීනෙ මුලු නැගෙනහිර බාගෙම.. ශව් වගේ නෙවි මේක ජෙනුයින් අධිරාජ්යයක්. මෙයා තමන් "පලමු චීන අධිරාජ්යය" ලෙස නම් කරගන්නව. ඒ වගේම එතෙක් චීනුන්ට හිමි නැති පර්ල් ඩෙල්ටාව අවට පෙදෙස් වලට පවා තම බලය ගෙනියනව.
ක්චින් වරු සම්ප්රදායික චීනය වෙනස් කරල මුලු චීනෙම එකම ස්ටැන්ඩර්ඩ් එකකට ගන්නව. මේ වැඩේ ලෝකෙ ලොකු රටවල් නිටර කරන එකක්. රෝමය බ්රිතාන්ය, ඇමරිකාව. ඒත් ක්චින් වරු තවත් එහාට ගිහින් ස්වාදින සන්ස්කෘති භාශා ආදිය තහනම් කරනවා. සියලු දෙන අ බලෙන්ම කන්වර්ට් කරනව. කොන්ෆියුසියස් දහම අරගෙන ඒකට තමන්ගේ තියරි දාල ආයෙ කොන්ෆියුසියස් දහම ලෙස බලහත්කාරෙන් ඒ මුලු චීනෙම පතුරනවා. මධ්යගත මිලිටරි පාලනයක්.
පලමු චීන අධිරාජයා යුදයෙන් පරදන්න බැරි ඝාතන උත්සාහ ගනනක් වලකන කෙනෙක්. මිනිහ මැරෙන්නෙ අමරනීය වෙන බෙහෙතක් විස වෙලා. ඒත් එයා මැරුනම බලයට එන්නෙ දුර්වලයින්. ඒ වගේම ඇමතිල රජාට කෙලවන්න වැඩියෙන් ටැක්ස් ගහන්න වගේ මිනිස්සු කුපිත වෙන දේවල් කරනවා. එතකොට රටම කැරලි ගහනවා. ඇතිවන සිවිල් යුද්දෙන් දිනන්නෙ හැන් චීන [පෙර කී චීන රාජ්ය හතෙන් වෙනත් එකක] පරපුරක කෙනෙක්. හැන් වරුන් බලය අරගෙන සියවස් හය හතක් හිටින චීනයේ දිගම ඩිනාස්ටිය හදනවා. චීනය කියල ලෝකෙ දන්නෙ ඒක. හැබැයි චීනයට චීන නම එන්නෙ ඉන්දියන් සහ පර්සියන් වරුන් ක්චින් වරු එක්ක ගනුදෙනු කලාම ලු.
කෙසේ වෙතත් හැන් චීන කියන්නෙ ක්චින් චීනෙ දිගුවක්. හැන් වරු සිස්ටම් එක එහෙමම ගෙනියනව. වත්මන් චීනෙ බටහිර කොටසත් අල්ලනව. මහා ප්රාකාරෙ ලොකු කරල හදනවා. මුලු චීනෙම හැන් ක්රමේට [ඒ කිව්වෙ ක්චින් ක්රමයම තමා] වෙනස් කරනවා. වෙනත් භාශා තහනම්.
මේ අදින් වසර දෙදාස් දෙසියක විතර ඉස්සර පටන්ගෙන අදින් වසර එක්දාස් හාරසියක් විතර වෙනකම් පවත්වා ගෙන ගිය සිස්ටම් එක.
අද ඒ චීන ලොකු කුට්ටිය තුල ඉන්න පිරිස එක ජාතියක්. හැන් චින කියල කියන්නෙ [ක්චින් නෙවි] උන් කතා කරන්නෙ එකම භාශාවක් මැන්ඩරින් කැන්ටනිස් වෙනස පමනයි. බිලියනය ඉක්මවන එකම ජාතියක්. ජන වර්ගයක් හෙවත් එත්නික් ගෘප් එකක්. එහෙම ලොකු එත්නික් ගෘප් ලෝකෙ වෙන නැහැ. හැන් චීනුන් ට මූනු ගොඩයි මොකද ජානමය ලෙස ෆුලි මික්ස් වෙලා නැහැ. හැබැයි චීනෙ කොහෙ ගියත් ඇවතුම් පැවතුම් එකමයි. ලන්කාවෙ මාතර ගාල්ල කොලඹ නුවර වගේවත් වෙන්සක් නැහැ.
ඊට පස්සෙ ලෝකෙ ලොකු බලයන් හැදෙනවා ආපහු නැතිවෙනවා, චීනයට වඩා දියුනු සහ විශාල රටවල් හැදෙනවා හැබැයි ඒකාග්ර බවක් නැතුව කැඩෙනවා. ආර්තිකේ ලොකු අය හැදෙනවා කාලයත් එක්ක පිරිහෙනවා ඔය මොන දේ වුනත් හැන් චීන සම්භවය සහිත රාජ්යය දිගටම තියෙනවා . කුඩා කාලවලට වෙනම රටවල් කැඩුනත් ආයෙ හා වෙනවා මොකෙකුට හරි යටත් වුනත් ආයෙ ඌ එලවනවා මාක්ස්වාදෙ ආවත් ආයෙ රි ඩිෆයින් කරගන්නව. කොටිම්ම මාවෝ සේතුන් කල දේවල් අස්සෙ මාක්ස් ට වඩා මට ශන් යන් තමයි පේන්නෙ. ක්චින් වාදය තමා කොමියුනිස්ට් වාදෙට වඩා පේන්නෙ.
ලෝකෙ ලොකුම රටවල් ලිස්ට් එක ගන්න.
ක්චින් වරුන් ගේ දර්ශනය මත හැන් වරු ඉවර කල එක ජාතියක් හදන වැඩේ අර පරා උඩ කිව්ව වගේ පරම්පරා 10000 ක් ගියත් වැටෙන්නෙ නැහැ. කැඩෙන්නෙ නැහැ. ඒ මත බිහිවන ආර්තික සමාජිය බලය එලෙසින්ම පවතිනවා. ඒ කතාව් පරා මට කලින් කතා කලා. පහුගිය අවු 2000 ගත්තොත් චීනෙ පමනයි ජීඩීපී එක ස්තාවරව සහ ලෝකෙන් ලොකු අගයක් ලෙස තියෙන්නෙ. මන් හිතන්නෙ චීනට තදින්ම වැදුනු එක කාර්මික විප්ලවය - පරා කියන්න වගෙ කාර්මික විප්ලවේ එනකම් ඔක්කොම ලොකුන් නිශ්පාදන කලේ උන් නෙ. කාර්මික විප්ලවේ චීනව අවුරුදු තුන්සීයකට හාන්සි කලා. හැබැයි ඌ නැගිට්ටෙ කාර්මික විප්ලවයත් උගෙ සාක්කුවෙ දාගෙන
ඒ ග්රාෆ් එකේ "ඉන්දියාව" කියල රටක් තිබ්බට එහෙම රටක් ලෝකෙ තිබ්බෙ අශෝක යුගයේ සහ 1947 සිට පමනයි නෙ. අශොකට වැරදුනේ ඔතන. ආගමින් රටක් හදන්න බැහැ ජාතියක්ම වෙන්න ඕනෙ. කෙසේ වෙතත් හින්දි බාසාව සහ පැන් ඉන්දියන් හින්දුස්තානි ජාතිය මත දැන් ඉන්දියාව ට්රයි එකක් දෙනව. හැබැයි හැන් වරු කල වැඩේ සාර්තකව දැනට ඇමරිකාව සහ බ්රසීලය කරල තියෙනව.
මේ තියෙන්නෙ චීනයේ ඓතිහාසික ව්යාප්තිය කාලය එක්ක. බලන්න කෙතරම් දිගු කාල වල පවා කෙතරම් ස්තාවර ලෙස පවතිනවාද කියල. සන්සන්දනාත්මකව මේ ඉන්දියාවෙ ඓතිහාසික ව්යාප්තිය.
මානව ඉතිහාසයේ පහුගිය සහස්ර දෙක සැලකුවොත් ඒ කාල වල තිබ්බ විවිධ රටවල් සැලකුවොත්, ඉතිහාසයේ එකෝමත් එක කාලෙක එක්තරා පිරිසක් කල කුඩා ක්රියාවක් නිසා ලෝක ඉතිහාසයේ එක රටක් සෙසු රටවල් වලට හිතාගන්නවත් බරි මට්ටමේ දිගුකාලින දියුනුවක් ලබනවා.
ඒක විවිධ අන්ශ වලින් බලන්න පුලුවන්
1. ආර්තික [ද ජා නි ගන්න]
2. රටක් ලෙස ස්තාවර වෙන එක
3. රටක් ලෙස පාලනය කෙරෙන ප්රදේශය
4. නව නිපැයුම්
5. ජන වර්ගයක් ලෙස එකම ජන කොටසක් එකම සන්ස්කෘතියක් වීම
6. වෙලද මධ්යස්තානයක් වීම.
මේ කියන රට පහුගිය වසර 2000 පමන කාලෙ ඔය හැම දෙය්කින් ම මාර විදියට ඉස්සරහින් ඉන්නවා සෙසු ලෝකෙන්. මේ සියල්ල වෙන වෙනම සාකච්චා කරන්න පුලුවන්
රට මොකද්ද කියල ඕනෙ කෙනෙකුට කියන්න පුලුවන්. හැබැයි ඒ රට එහෙමෙ වෙන්නෙ ඇයි? හේතු ගොඩක් තියෙනවා ඒත් ඒ රටේ ඉතිහාසෙ එක තැනක වෙච්ච සුවිශෙශි දෙයක් මම ඉලක්ක කරනවා, මොකද මම හිතනවා එහෙම වෙන්න ඒ තනි හේතුව තදින්ම බලපානවා කියල.
පිලිතුර (Para San ගෙන්):
චිං අධිරාජ්යයා පටන් ගත්තු මුල්ම වෙනස් කම තමයි යුද්දයේදී දක්ශතා දක්වන හමුදා බටයන්ට විශේශ වරප්රසාද ලබා දෙන එක.......
ඒ වගේම හමුදා සෙබලුන්ට නිරන්තර පුහුණුව ලබාදීම හා මිලිටරි ටැක්ටික්ස් දන්නා හොඳින් ඒ ගැන ඉගෙනගන්නා නායකයන්ට තනතුරු දීම.....
මේක නිසා වෙල් ට්රේන්ඩ් උපක්රම අතින් ශක්තිමත් විශාල ලෝයල් හමුදාවක් හැදෙනවා.......
ඒ සහයෙන් විශාල ප්රමානයක පැතිරුනු කාලයක් එකිනෙක යුද වැදුනු හන් වගේ තවත් රාජ්ය කීපයක් යටත් කරගන්නවා.....
ඊට පස්සේ වෙනස් වෙනස් ඒරියා වල තිබුනු වෙනස් වෙනස් මිනුම් වෙනුවට පොදු මිණුම් ඒකක, වෙනස් මුදල් ඒකක ව්ව්නුවට එකම මුදල් ඒකකයක් හදුන්වා දීම වෙනවා........
ඊට අමතරම ඒ සම්පුර්ණ ප්රදේශයටම තනි භාශාවක් හදනවා......
මම හිතන්නේ සුජීව බලාපොරොත්තු වෙච්ච වෙනස ඒක වෙන්න ඕනෙ......
ඒකෙන් ඒ මුලු අදිරාජ්යයේම මිනිස්සු එකම බාසවක් භාවිතා කිරීමට පටන් ගැනීම ඒ ඔක්කොම එකම ජාතියක් වශයෙන් එකට ඉන්න එකේ ආරම්බය.......(ඔය ඒරියා එකත් එක්ක ගත්තම බෝම සුට්ටන් ලංකාවෙත් බාසා දෙකක් තීනවා , ඒක මුලු රටේම එකම විදිහට සන්නිවේදනය කරන්න බාධාවක්)
පසුව කෑලි කැඩි කැඩි වෙනස් වෙනස් රාජ්ය හැදුනත් උන් ඔක්කොම එකම බාසවක් කතා කරන ලියන මිනිස්සු ඒක එදා වගේම අදත් එහෙමයි, අදටත් ලෝකෙ වැඩිම පිරිසක් කතා කරන බාසාව ඒ ප්රමානය මුලු යුරෝපෙ ජනගහනාට වඩා වැඩි......
උතුරු ඇමරිකාවේ ජනගහනයට වඩා වැඩි.....
වාර්තාගත ලෝක ඉතිහාසෙ වැඩිම කාලයක් ඉහලම දල ජාතික නිශ්පාදනයක් තිබ්බේ ඒ අය අතර........
කාර්මික විප්ලවය පටන් ගන්නකන් ලෝකයේ නව නිපැයුම් වලින් බහුතරයක් නිපදවුනේ එතන....
විස්තරය:
චීන ඉතිහාසෙ ප්රදාන විශාල රාජධානිය වන්නෙ අදින් වසර තුන්දාහකට පමන ඉස්සර තිබ්බ ශවු අදිරාජ්යය. පහල හොවැන්හෝ නිම්නයේ මුලු පලාතම වගෙ මෙයාල පාලනය කලා, යැන්සි නිම්නයටත් බලය පැතිරුනා. ඒ පාලිත ප්රදේසය ප්රාදෙශිය නායකයින් [යුරෝපෙ ඩියුක් ලා වගේ] මගින් තමා පාලනය වුනේ. කුඩා වුනත් ශව් කියන්නෙ අඪ්ඃඉරාජ්යයක් වෙන්නෙ මේ නිසා. ඒ පලාත් ඔටෝනොමස් වෙනවා වගේම උන්ට ආවෙනික වෙනස් සන්ස්කෘති තිබ්බෙ.
ඊට පස්සෙ ශව් අදිරාජ්යයෙ බලය ක්රමයෙන් හීන වෙමින් ස්වාදීන රටවල් කැඩෙන්න ගත්ත. ඒ ඒ ටරවල ඒවාට ආවෙනික සන්ස්කෘති. ලෝකෙ ඕනෙම පලාතක ඔහොමයි වෙන්නෙ. ඉන්දියාව යුරෝපය මැද පෙරදිග ඕනෙ තැනක. කාලයත් එක්ක ඒ සන්ස්කෘති සහ භාශා විසින් ජාතින් හෙවත් ජනවර්ග හදනවා. ඒ ජාතික රාජ්ය වෙන වෙනම රටවල් වෙනවා. චීනෙත් වෙනන් ගියේ මේක.
කැඩුනු රාජධානි මූලික වශයෙන් හතක් එස්ටැබ්ලිශ් වෙනවා, මේ රාජධානි හත ඕනෙම තැනක වුනා වගේ එකිනෙකා අතර යුද වදිමින් එක එකාගෙ කොටස් අල්ල ගනිමින් ඔහේ යනවා. මේ ආකාරෙට ගියානම් චීන කලාපෙ මෙලහට ඔය රටවල් හත මූලිකව ප්රදාන ජාතින් හතක් සහ රටවල් කීප්යක් තමා තියෙන්න ඕනෙ. එහෙනම් චීන කියල ජාතියක් නැහැ.
අදින් වසර 2400ට පමන පෙර මේ රාජධානි අතර දුබලම එකා තමා ක්චින් [Qin] හේතුව නම් ඔවුන් ඉන්නෙ කදුකර දුස්කර පලාතක. පහල නිම්න වගේ සරුබිමක් නෙවි. එවකට චීන පලාත් හැටියට ගන්නෙ වත්මන් චීනෙ නගෙනහිර බාගෙ, ක්චින් ලා ඉන්නෙ ඒ බාගෙ බටහිරම කොටසෙ. ඔවුන්ට සරු බිම් නැහැ, මිනිස්සු නැහැ, ඒ නිස අහලපහල රටවල් වලින් බැටකනවා, උන් ඇවිත් රටේ කොටස් අල්ල ගන්නව.
මේ නිසා ක්චින් වරු පටන් ගන්නව ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශන් ස්කීම් එකක්,
මේ වෙද්දි චීනය දාර්ශනික අතින් සහ රාජ්යතාන්ත්රික අතින් සෙසු ලෝකෙට වඩා දියුනුයි. චීනෙ කෞටිල්ය කියන ප්රකට ආට් ඔෆ් වෝ පොත ලිව්ව සන් සි හෙවත් සුන් සු ඉන්නෙ බුඩ්ධ කාලයේ වගේ. සියක් ගුරුකුල චින්තනය කියල කියන විවිධ දාර්ශනික ප්රභේද චීනයේ අතිවෙනවා. මේවා අධ්යත්මික සිට පුද්ගල සන්වර්ධනය මෙන්ම රාජ්ය පාලනය දෙශපාලනය කියන හැම තනම පේනවා. මේ දර්ශන වල ප්රබල මූලයක් වෙනවා කොන්ෆියුසියස් දර්ශනය. එය යහපත් ජීවිතයක් ගැන අධ්යත්මික පැත්ත ගැන කියන එකක්. කොන්ෆියුසියස් ප්රධාන කරගෙන චින සම්ප්රදායික මැනර් සිස්ටම් එකක් එහෙමත් හැදෙනවා. ඒ වගේම රදල බලය පවුල් බලය මේ සම්ප්රදායෙ වැදගත් කොටසක් වෙනව.
ක්චින් වරු මේ ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශ්න් එකට සෙසු චීනය වෙලාගන්න මේ දර්ශනය තුල තියෙන අඩුපාඩු භාවිතා කරනවා. ඒ අනුව ඔවුන් කොන්ෆියුසියස් දැක්ම බැහැර කරනවා. අධ්යාත්මික පැත්ත මැනර්ස් ආදිය බැහැර කරනවා, ඇග්රෙසිව් ප්රොග්රෙස් එක ගැන හිතන දක්ශයට තැන දෙන මොඩර්න් නීති සහිත සහ නීති ටක්කෙට රකින දැඩි මඪ්ඃයගත පාලනයක් හදන්නෙ. රට රාජ්යය නීතිය ආදිය කාටත් උඩින්, ඔනෙ කෙනෙක් සමානයි රාජ කුමාරයා වුනත් වරදක් කලොත් දඩුවම් දෙනවා. මේ දර්ශනයට ලීගලිස්ම් කියනවා.
මේක තමා අදත් ලෝකෙ වෙන්නෙ සම්ප්රදායික එකතැන හිරවෙන රටවල් අතර අලුත් රටවල් ඇවිත් මොඩර්න් සිස්ටම් හදල ස්කිල්ඩ් මයිග්රේශ්න් කෝල් කරනවා. එදා චීනෙත් රදල වාදය නිසා හෝ වෙනත් සම්ප්රදායික හේතු නිසා හිරැව්වෙච්ච දක්ශ මිනිස්සු ක්චින් දේශයට යනවා. මෙතැන් පටන් ක්චින් වරුන්ගෙ වැඩ කරන්නෙ අලුතෙන් මයිග්රේට් කල දක්ශ මිනිස්සු.
ඒ අතර ඉන්න මයිග්රන්ට් කෙනෙක් තමා ශන් යන්. එයා මෙ ක්චින් දර්ශනය ඕගනයිස් කරල නීති ටක්කෙට හදල ක්චින් සිස්ටම් එක හදන්නෙ. එයා මිනිස්සුන්ගෙ ප්රොග්රෙස් එක මත උන්ට ඉහල පහල තනතුරු දෙන්නෙ. යුද හමුදාවෙ නම් ලොක්ක පොඩ්ඩ නතුව දක්ශයා බලල, ගොවින් නම් අස්වැන්න මත ඉඩම් හෝ නො එසේනම් වහල් බව. සියල්ල ස්ටැන්ඩර්ඩ්ස් වලට ගන්නව සිම්ප්ල දේවල් කරත්ත රෝදෙ සයිස් එක පවා ක්චින් දේශයට එකම එකයි. යුද අවි වල තාක්ශනය හමුදාව, කෘශිකර්මය. රටේ මිනිස්සු හමුදාවට වැඩියෙන් අරගෙන රටේ වෙනත් අන්ශ වලට ඒ ඒ ජොබ් වලින් මිනිස්සු පිටින් ගෙන්නනව. ඒ එන මිනිසුන්ට ගොවිතැන් කරන්න ඒ ලොකු හමුදාව දාල අහල පහල රටවල් කීපයක් අල්ලනව නගර සලසුම් වාරි සලසුම්. මිනිහ තමා මහ ඇමති වෙලා ඔක්කොම සෙට් කරන්නෙ ඒ වගේම හමුදා නායක්යෙක් වෙලා අහලපහල් තිබ්බ ලොකු රටක් අල්ලල පෙන්නනව. කුඩා බලකොටුවල ප්රාකාර යා කරමින් මහ අ ප්රාකාරයක් හදන සන්කල්පයත් මෙයාගෙ තමා පස්සෙ හැන් චීනය වැඩියෙන් කලාට
ඒත් අන්තිමට අදිරාජය ඔහුව මරනව. හැබැයි ඔහු හදාපු සිස්ටම් එක එහෙමම තියාගන්නව. [අතුරු කතාවක්: ක්චින් ලගේ දර්ශනය - ලීගලිස්ම් - හරියට ශේප් කරල රට පුරාම ක්රියාත්මක කලේ ක්චින් රටේ මයිග්රන්ට් කෙනෙක් වෙන ශන් යන් නේ.ශන් යන් නීතිය සියල්ලට ඉහලයි කියල රාජ කුමාරයින්ටත් දඩුවම් දෙනවා. රජා මලාම කුමාරය රජ වෙච්ච ගමන් ශන් යන්ට ශොට් එක දෙන්න හදනවා. එතකොට ශන් යන් පලා යනවා. ඒ පලා යාම මාට්ටු වෙන්නෙ දුර පැත්තක තානායමක නවතින්න ගිය වෙලාවෙ. ශන් යන් ට්රයි කරන්නෙ බොරු නමකින් එතන ඉන්න. ඒත් ඔහුම හදාපු නීතියක් අනුව නවතින මිනිහගෙ අයිඩෙන්ටිටි එක තහවුරු කිරීම මස්ට් එකක්. තානායම් කරු නිතියට අනුව කටයුතු කල නිසා ශන් යන් අහුවෙන්නෙ]
මේ වෙද්දි ක්චින් දේශය මිලියනයකට වඩා වෙල් ට්රේන්ඩ් ආමි එකක් [සෙසු චීනෙ වගෙ පෙසන්ට් ආමි නෙවි] හදනව. ක්රොස් බෝ දුන්න ඉන්වෙන්ට් කරනව, ඒ දුන්නට සීක්රට් ලොක් දානව සත්රෙක්ට අහුවුනොත් ක්රියාකාරි නොවෙන්න. ක්චින් වරුන්ගේ දුනුවායන් තමා භයානකම. ක්චින් වරු සම්ප්රදායට ගරු කරන්නෙ නැහැ. ඒ නිසා උන් යුද්දෙදි නරුමයි, සමහර වෙලාවට සාකච්චා කරන්න කියල ගෙන්නල මරල දානව. එක ප්රදාන සටනකදි [චැන්පින්] ලක්ශ හතරකට් අධික පරාජිත් ප්රතිවාදින් නිම්නයක හිරකරන පස් දාල වහනව. මේ සටන ලෝක යුද්ද වලට පෙර තිබ්බ මෝස්ට් එක්සෝස්ටින් සටන කියනව.
ක්චින් ලගේ මයිග්රේශන් එක එක්ස්ප්ලොයිට් කරන සතුරන් දක්ශ සිවිල් ඉන්ජිනේරුවෙක් එවනව ස්පයි කෙනෙක් ලෙස අරමුන වෙන්නෙ ඔහු ලවා වාරි කර්මාන්ත කරවල මේ ක්චින් යුද ශක්තිය සහ එනර්ජි එක වේස්ට් කරදාන්න. මිනිහ කිමි සිය ගානක මහා ඇලක් හාරන්න ගන්නව. ඒ අතරේ ප්ලොට් එක අහුවෙනව. හැබැයි ක්චින් වරු ඔහු නොමරා ඔහු ලවා කෝම හරි ප්රොජෙක්ට් එක ඉවර කරවල ඒ ඇලත් ඔහු නමින් නම් කරල ලන්කාවෙන් බාගෙක විතර කුඹුරක් නිර්මානය කරනව. ඒ ආහාර හමුදාවට සප්ලයි ලෙස දෙනව.
ක්චින් රජුන් අතර අඩු වයසෙන් රජවෙන කෙනෙක් ඉන්නව ඇලෙක්සැන්ඩර් වගේම කෙනෙක්. මිනිහට හිතෙනවා එකිනෙකා එක්ක මරාගන්න එක වදයක් මම මේ ඔක්කොම රටවල් අල්ල ගන්නව එතකොට ඉවරයි කියල. ඒ නිසා මින්හ හමුදා තවත් ලොකු කරල මිනිහ දශක කීපෙකින් ඔක්කොම චීන රාජ්ය අල්ලගන්නව වත්මන් චීනෙ මුලු නැගෙනහිර බාගෙම.. ශව් වගේ නෙවි මේක ජෙනුයින් අධිරාජ්යයක්. මෙයා තමන් "පලමු චීන අධිරාජ්යය" ලෙස නම් කරගන්නව. ඒ වගේම එතෙක් චීනුන්ට හිමි නැති පර්ල් ඩෙල්ටාව අවට පෙදෙස් වලට පවා තම බලය ගෙනියනව.
ක්චින් වරු සම්ප්රදායික චීනය වෙනස් කරල මුලු චීනෙම එකම ස්ටැන්ඩර්ඩ් එකකට ගන්නව. මේ වැඩේ ලෝකෙ ලොකු රටවල් නිටර කරන එකක්. රෝමය බ්රිතාන්ය, ඇමරිකාව. ඒත් ක්චින් වරු තවත් එහාට ගිහින් ස්වාදින සන්ස්කෘති භාශා ආදිය තහනම් කරනවා. සියලු දෙන අ බලෙන්ම කන්වර්ට් කරනව. කොන්ෆියුසියස් දහම අරගෙන ඒකට තමන්ගේ තියරි දාල ආයෙ කොන්ෆියුසියස් දහම ලෙස බලහත්කාරෙන් ඒ මුලු චීනෙම පතුරනවා. මධ්යගත මිලිටරි පාලනයක්.
පලමු චීන අධිරාජයා යුදයෙන් පරදන්න බැරි ඝාතන උත්සාහ ගනනක් වලකන කෙනෙක්. මිනිහ මැරෙන්නෙ අමරනීය වෙන බෙහෙතක් විස වෙලා. ඒත් එයා මැරුනම බලයට එන්නෙ දුර්වලයින්. ඒ වගේම ඇමතිල රජාට කෙලවන්න වැඩියෙන් ටැක්ස් ගහන්න වගේ මිනිස්සු කුපිත වෙන දේවල් කරනවා. එතකොට රටම කැරලි ගහනවා. ඇතිවන සිවිල් යුද්දෙන් දිනන්නෙ හැන් චීන [පෙර කී චීන රාජ්ය හතෙන් වෙනත් එකක] පරපුරක කෙනෙක්. හැන් වරුන් බලය අරගෙන සියවස් හය හතක් හිටින චීනයේ දිගම ඩිනාස්ටිය හදනවා. චීනය කියල ලෝකෙ දන්නෙ ඒක. හැබැයි චීනයට චීන නම එන්නෙ ඉන්දියන් සහ පර්සියන් වරුන් ක්චින් වරු එක්ක ගනුදෙනු කලාම ලු.
කෙසේ වෙතත් හැන් චීන කියන්නෙ ක්චින් චීනෙ දිගුවක්. හැන් වරු සිස්ටම් එක එහෙමම ගෙනියනව. වත්මන් චීනෙ බටහිර කොටසත් අල්ලනව. මහා ප්රාකාරෙ ලොකු කරල හදනවා. මුලු චීනෙම හැන් ක්රමේට [ඒ කිව්වෙ ක්චින් ක්රමයම තමා] වෙනස් කරනවා. වෙනත් භාශා තහනම්.
මේ අදින් වසර දෙදාස් දෙසියක විතර ඉස්සර පටන්ගෙන අදින් වසර එක්දාස් හාරසියක් විතර වෙනකම් පවත්වා ගෙන ගිය සිස්ටම් එක.
අද ඒ චීන ලොකු කුට්ටිය තුල ඉන්න පිරිස එක ජාතියක්. හැන් චින කියල කියන්නෙ [ක්චින් නෙවි] උන් කතා කරන්නෙ එකම භාශාවක් මැන්ඩරින් කැන්ටනිස් වෙනස පමනයි. බිලියනය ඉක්මවන එකම ජාතියක්. ජන වර්ගයක් හෙවත් එත්නික් ගෘප් එකක්. එහෙම ලොකු එත්නික් ගෘප් ලෝකෙ වෙන නැහැ. හැන් චීනුන් ට මූනු ගොඩයි මොකද ජානමය ලෙස ෆුලි මික්ස් වෙලා නැහැ. හැබැයි චීනෙ කොහෙ ගියත් ඇවතුම් පැවතුම් එකමයි. ලන්කාවෙ මාතර ගාල්ල කොලඹ නුවර වගේවත් වෙන්සක් නැහැ.
ඊට පස්සෙ ලෝකෙ ලොකු බලයන් හැදෙනවා ආපහු නැතිවෙනවා, චීනයට වඩා දියුනු සහ විශාල රටවල් හැදෙනවා හැබැයි ඒකාග්ර බවක් නැතුව කැඩෙනවා. ආර්තිකේ ලොකු අය හැදෙනවා කාලයත් එක්ක පිරිහෙනවා ඔය මොන දේ වුනත් හැන් චීන සම්භවය සහිත රාජ්යය දිගටම තියෙනවා . කුඩා කාලවලට වෙනම රටවල් කැඩුනත් ආයෙ හා වෙනවා මොකෙකුට හරි යටත් වුනත් ආයෙ ඌ එලවනවා මාක්ස්වාදෙ ආවත් ආයෙ රි ඩිෆයින් කරගන්නව. කොටිම්ම මාවෝ සේතුන් කල දේවල් අස්සෙ මාක්ස් ට වඩා මට ශන් යන් තමයි පේන්නෙ. ක්චින් වාදය තමා කොමියුනිස්ට් වාදෙට වඩා පේන්නෙ.
ලෝකෙ ලොකුම රටවල් ලිස්ට් එක ගන්න.
- රුසියාව - කොලෝනියල් බලයෙන් අල්ලපු සයිබීරියාව නිදහස් නොදි අල්ලන් ඉන්න නිසා.
- කැනඩාව, ඇමරිකාව, බ්රසිලය, ඔස්ට්රේලියාව, ආජන්ටිනාව - කොල්ල කාපු කොලොනියල් රටවල්
- ඉන්දියාව - බ්රිට්ටො හදාපු රටක්.
- හැබයි අවු 2000 කට වඩා චීනෙ ඔය සයිස් මයි ලෝකෙ තෙවනි ලොකු රට.
ක්චින් වරුන් ගේ දර්ශනය මත හැන් වරු ඉවර කල එක ජාතියක් හදන වැඩේ අර පරා උඩ කිව්ව වගේ පරම්පරා 10000 ක් ගියත් වැටෙන්නෙ නැහැ. කැඩෙන්නෙ නැහැ. ඒ මත බිහිවන ආර්තික සමාජිය බලය එලෙසින්ම පවතිනවා. ඒ කතාව් පරා මට කලින් කතා කලා. පහුගිය අවු 2000 ගත්තොත් චීනෙ පමනයි ජීඩීපී එක ස්තාවරව සහ ලෝකෙන් ලොකු අගයක් ලෙස තියෙන්නෙ. මන් හිතන්නෙ චීනට තදින්ම වැදුනු එක කාර්මික විප්ලවය - පරා කියන්න වගෙ කාර්මික විප්ලවේ එනකම් ඔක්කොම ලොකුන් නිශ්පාදන කලේ උන් නෙ. කාර්මික විප්ලවේ චීනව අවුරුදු තුන්සීයකට හාන්සි කලා. හැබැයි ඌ නැගිට්ටෙ කාර්මික විප්ලවයත් උගෙ සාක්කුවෙ දාගෙන
ඒ ග්රාෆ් එකේ "ඉන්දියාව" කියල රටක් තිබ්බට එහෙම රටක් ලෝකෙ තිබ්බෙ අශෝක යුගයේ සහ 1947 සිට පමනයි නෙ. අශොකට වැරදුනේ ඔතන. ආගමින් රටක් හදන්න බැහැ ජාතියක්ම වෙන්න ඕනෙ. කෙසේ වෙතත් හින්දි බාසාව සහ පැන් ඉන්දියන් හින්දුස්තානි ජාතිය මත දැන් ඉන්දියාව ට්රයි එකක් දෙනව. හැබැයි හැන් වරු කල වැඩේ සාර්තකව දැනට ඇමරිකාව සහ බ්රසීලය කරල තියෙනව.
මේ තියෙන්නෙ චීනයේ ඓතිහාසික ව්යාප්තිය කාලය එක්ක. බලන්න කෙතරම් දිගු කාල වල පවා කෙතරම් ස්තාවර ලෙස පවතිනවාද කියල. සන්සන්දනාත්මකව මේ ඉන්දියාවෙ ඓතිහාසික ව්යාප්තිය.
As always, really interesting article Sujeewa. Even now we see that many Chinese people dont regard good manners as way of life. I thought that could be a result of large mass of people living in a tight, resource limited environment for a long time, or in other words 'survival of the fittest' (eg: getting to a bus in Sri Lanka). It could have been traced back to Qin ways I guess.
ReplyDeleteI am interested of reading bit more about Shun Yen. Strangely, not much help from google. Any sources?
ඇත්තෙන්ම මට චීනය ගැන දැනගන්න ලොකු වුවමනාවක් තිබුණා.ලෝකයේ පලමු ශිෂ්ටාචාර හැදුනු රටවල් පසු කාලයක අතුරුදහන් උනා.නැත්නම් දිලිඳු උනා.නමුත් චීනය ඊට වඩා බොහෝ ම වෙනස්.
ReplyDelete